دستورالعمل تعیین ویژگی‌های محصولات تازه کشاورزی و دامپروری
با ارجاع به اسناد CID (Commercial Item Description) و الزامات گواهی سلامت بهداشتی
1. هدف
تعیین ویژگی‌های فنی، ترکیب عناصر تشکیل‌دهنده، ویژگی‌های تجاری و معیارهای حداقلی آلودگی برای ارزیابی انطباق محصولات تازه کشاورزی و دامپروری، بر اساس استانداردهای رسمی CID منتشرشده توسط USDA و گواهی‌های سلامت صادرشده از سوی نهادهای دولتی (دامپزشکی، بهداشت و قرنطینه).
2. دامنه کاربرد
-
محصولات تازه کشاورزی: میوه‌ها، سبزیجات، غلات و حبوبات
-
محصولات تازه دامپروری: گوشت تازه، شیر، تخم‌مرغ، ماهی، مرغ
این دستورالعمل برای محصولات فرآوری‌نشده با مصرف انسانی مستقیم طراحی شده است و به موارد دارای استاندارد CID رسمی محدود می‌باشد.
3. منابع مرجع
-
📘 USDA CID Specifications (Commercial Item Description)
-
📗 Codex Alimentarius – General Principles of Food Hygiene
-
📄 گواهی سلامت بهداشتی و دامپزشکی (قابل صدور توسط سازمان دامپزشکی، وزارت جهاد، قرنطینه کشورها)
-
📊 ISO/IEC 17065 – اصول ارزیابی انطباق برای گواهی محصول
4. فرآیند ارجاع به CID در شرکت پایش سلامت آسیا
| گام | توضیح |
|---|---|
| 1️⃣ | شناسایی نوع محصول و دسته‌بندی آن در لیست رسمی USDA CID |
| 2️⃣ | ارجاع به شماره کد رسمی CID و دریافت مشخصات محصول |
| 3️⃣ | مقایسه ویژگی‌های محصول با مندرجات CID و گواهی سلامت |
| 4️⃣ | ثبت نتیجه انطباق یا عدم انطباق در فرم اختصاصی PSA-FM-CID-01 |
| 5️⃣ | انجام اقدامات اصلاحی، بازبینی یا تأیید نهایی انطباق |
5. اجزای اصلی ارزیابی
🟩 الف) ویژگی‌های تجاری (طبق CID)
-
اندازه (کدگذاری شده بر اساس گروه سنی یا طبقه)
-
رنگ، بافت، بو، تازگی
-
میزان یکنواختی محصول، سالم بودن سطح خارجی
-
قابلیت بسته‌بندی یا برش
🟩 ب) ترکیب عناصر تشکیل‌دهنده
-
درصد رطوبت
-
مقدار چربی، پروتئین، خاکستر و فیبر
-
املاح و ویتامین‌ها (برحسب نوع محصول)
🟩 ج) حد مجاز آلاینده‌ها
-
باقی‌مانده آفت‌کش‌ها (MRL)
-
فلزات سنگین (Pb, Cd, Hg, As)
-
میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا (E.coli, Salmonella, etc.)
-
داروهای دامی و آنتی‌بیوتیک‌ها
🟩 د) الزامات گواهی سلامت (Health Certificate)
ملاک بررسی مطابق با گواهی سلامت صادره توسط نهادهای رسمی (دامپزشکی، قرنطینه، وزارت بهداشت):
-
منشأ تولید، شماره مزرعه یا گله
-
نتایج آزمایش بیماری‌های دامی و انگلی
-
عدم استفاده از آنتی‌بیوتیک در بازه منع مصرف
-
نتایج بازرسی پیش از حمل و نمونه‌برداری رسمی
-
ثبت حمل و بسته‌بندی بهداشتی
6. فرم ارزیابی ویژگی‌های محصول (کد فرم: PSA-FM-CID-01)
| ردیف | آیتم ارزیابی | مقدار اندازه‌گیری‌شده | مقدار استاندارد (CID/گواهی) | انطباق ✅❌ | توضیح |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | اندازه/وزن/رنگ | ||||
| 2 | درصد پروتئین | ||||
| 3 | باقی‌مانده سموم (ppm) | ||||
| 4 | فلزات سنگین | ||||
| 5 | شرایط گواهی سلامت | دارای گواهی / فاقد گواهی | الزامی | شماره گواهی: … | |
| 6 | منطبق با مشخصات CID شماره… | لینک: www.ams.usda.gov/cid |
7. نتیجه‌گیری و اقدام نهایی
-
اگر انطباق تأیید شد: پذیرش محصول و تأیید نهایی
-
اگر عدم انطباق ثبت شد: اجرای اقدامات اصلاحی، نمونه‌برداری مجدد، اعلام عدم تأیید
