نسخه الکترونیکی این سند اخرین نسخه آن است و مسئولیت کنترل نسخه چاپی با این سند بر عهده خواننده آن می باشد. تمامی حقوق معنوی و مادی این مدرک متعلق به شرکت پایش سلامت اسیا  می باشد. و هر گونه کپی برداری از ان پیگرد قانونی دارد.
تعیین  بر اساس منابع  ارزیابی انطباق		رویکرد	2/CAS4	شماره سند
رنگ سفید اسناد / قرمز فرمهای دریافتی/ ابی فرمهای ارسالی			راهنمای دکمه های انتهایی صفحه
تاریخ	تایید	بازنگری/	نویسنده	شماره
شهریور ۱۴۰۲	هیات مدیره	تیم فنی	دکترعلیرضامسعودنیا	۱

مقدمه :ارزیابی انطباق و بازرسی هایپر مارکت‌ها و سوپر مارکت‌ها از لحاظ امنیت غذایی و کنترل کیفیت توسط شرکت‌های بازرسی بی‌طرف بسیار حیاتی و اساسی است. این ارزیابی‌ها تأثیرات عمده‌ای در جنبه‌های مختلف دارند:

1. **حفظ سلامت مصرف‌کننده**:
– امنیت غذایی یک موضوع بسیار حساس است. مصرف مواد غذایی آلوده یا فاسد می‌تواند به بیماری‌ها و حتی مرگ منجر شود. بازرسی‌ها اطمینان می‌دهند که مواد غذایی به درستی نگهداری و عرضه می‌شوند.

2. **افزایش اعتماد مشتری**:
– وقتی مشتریان می‌دانند که یک هایپر مارکت یا سوپر مارکت توسط نهادهای بی‌طرف بازرسی شده و استانداردهای کیفیت و ایمنی را رعایت می‌کند، اطمینان بیشتری به خرید از آن مکان پیدا می‌کنند.

3. **پایبندی به قوانین و مقررات**:
– بسیاری از کشورها قوانین و مقررات خاصی را در زمینه امنیت و کیفیت مواد غذایی دارند. بازرسی‌ها تضمین می‌کنند که این مکان‌ها به قوانین ملی و بین‌المللی پایبندی می‌کنند.

4. **بهبود فرآیندها و عملکردها**:
– بازرسی‌ها و ارزیابی‌ها ممکن است نقاط ضعف و ایراداتی در فرآیندهای مختلف را کشف کنند. این امکان را فراهم می‌کند که مدیریت هایپر مارکت یا سوپر مارکت موارد قابل بهبود را شناسایی و اقدام به بهبود آن‌ها کنند.

5. **تعهد به مسئولیت اجتماعی**:
– تأکید بر امنیت غذایی و کیفیت نشان‌دهنده تعهد یک هایپر مارکت یا سوپر مارکت به اجتماع است. این تعهد می‌تواند به شهرت و نام خوبی برای آن مکان منجر شود.

6. **افزایش رقابت‌پذیری**:
– مکان‌هایی که توسط نهادهای بی‌طرف بازرسی شده و استانداردهای کیفیت و امنیت را رعایت می‌کنند، می‌توانند در بازار رقابتی بهتر عمل کنند و مشتریان بیشتری جذب کنند.

روش اجرایی ارزیابی انطباق و بازرسی هایپرمارکت‌ها و سوپرمارکت‌ها از لحاظ امنیت غذایی و کنترل کیفیت

این روش اجرایی به منظور ارزیابی و بازرسی هایپرمارکت‌ها و سوپرمارکت‌ها از لحاظ امنیت غذایی و کنترل کیفیت طراحی شده است. هدف این فرآیند، اطمینان از رعایت استانداردهای بین‌المللی و ملی در زمینه ایمنی مواد غذایی، تضمین سلامت مصرف‌کنندگان و بهبود فرآیندهای مدیریتی است. بازرسی‌ها باید توسط نهادهای بی‌طرف و با استفاده از شیوه‌های حرفه‌ای و استاندارد انجام گیرد.

---

1. اهداف

هدف از این روش اجرایی، ارزیابی و بازرسی‌های مستمر از هایپرمارکت‌ها و سوپرمارکت‌ها برای اطمینان از انطباق با الزامات امنیت غذایی و کیفیت مواد غذایی است. این بازرسی‌ها علاوه بر حفظ سلامت مصرف‌کنندگان، به بهبود فرآیندها و ارتقاء استانداردهای مدیریتی کمک می‌کند.

2. دامنه

این روش اجرایی به بررسی، ارزیابی و بازرسی تمامی بخش‌های مرتبط با فروش مواد غذایی در هایپرمارکت‌ها و سوپرمارکت‌ها می‌پردازد. از انبارداری تا نگهداری، فرآوری و عرضه، تمامی مراحل باید بررسی شوند تا اطمینان حاصل شود که همه فرآیندها مطابق با الزامات ایمنی غذایی و کیفیت مدیریت می‌شوند.

3. مسئولیت‌ها

• تیم بازرسی: تیم بازرسی که متشکل از افراد مجرب و دارای دانش فنی است، باید تمام جنبه‌های مربوط به ایمنی و کیفیت مواد غذایی را از جمله استانداردهای ISO 22000، HACCP و سایر الزامات قانونی مورد بررسی قرار دهد.
• مدیریت: مدیریت هایپرمارکت یا سوپرمارکت باید تمام اطلاعات و مستندات لازم را برای انجام ممیزی‌ها فراهم کند و همچنین باید اقدامات اصلاحی را بر اساس گزارش‌های بازرسی پیاده‌سازی کند.
• شرکت بازرسی بی‌طرف: نهاد بازرسی بی‌طرف باید به طور مستقل و منطبق با اصول ISO/IEC 17065 عمل کند و تمامی بازرسی‌ها را به صورت عینی و بی‌طرفانه انجام دهد.

4. مراجع و مقررات

• ISO/IEC 17000: واژه‌شناسی و اصول عمومی ارزیابی انطباق
• ISO/IEC 17065:2012: الزامات برای نهادهای صدور گواهینامه محصولات، فرآیندها و خدمات
• ISO/IEC 17067:2013: اصول بنیادین صدور گواهینامه محصول و دستورالعمل‌ها برای برنامه‌های صدور گواهینامه
• ISO 22000:2018: سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی
• FSSC 22000: الزامات اضافی برای ارزیابی انطباق سیستم‌های مدیریت ایمنی مواد غذایی

5. فرآیند اجرایی

مرحله 1: برنامه‌ریزی بازرسی

• انتخاب تیم بازرسی: تیم بازرسی باید از متخصصان با تجربه در زمینه‌های ایمنی غذایی، استانداردهای بهداشت، و ممیزی‌های بین‌المللی تشکیل شود. این تیم مسئول برنامه‌ریزی بازرسی‌ها و هماهنگی‌ها با مدیریت هایپرمارکت است.
• تهیه برنامه بازرسی: تاریخ و زمان بازرسی‌ها باید به گونه‌ای تنظیم شود که تمامی بخش‌ها از جمله انبارها، بخش فروش، و فرآیندهای حمل و نقل مواد غذایی بررسی شوند.
• شناسایی محدوده ارزیابی: در این مرحله، مشخص می‌شود که کدام محصولات، بخش‌ها یا فرآیندها نیاز به بازرسی دقیق‌تر دارند.

مرحله 2: اجرای بازرسی

• بازرسی مستندات: تیم بازرسی باید مستندات مربوط به سیستم‌های مدیریت ایمنی مواد غذایی، نظیر مدارک HACCP و برنامه‌های کنترل کیفیت را بررسی کند تا اطمینان حاصل شود که تمامی الزامات استانداردهای بین‌المللی رعایت شده است.
• بازرسی فیزیکی: شامل بررسی شرایط ذخیره‌سازی مواد غذایی، رعایت دما و رطوبت مناسب در انبارها و بررسی سطح بهداشت در تمامی بخش‌ها.
• مصاحبه با کارکنان: مصاحبه با مسئولان و کارکنان برای ارزیابی آگاهی آنها از الزامات ایمنی غذایی و نحوه رعایت این الزامات در محل کار.
• شناسایی ریسک‌ها: شناسایی و ارزیابی ریسک‌های مرتبط با هر بخش، از جمله فرآیندهای حمل و نقل، نگهداری و آماده‌سازی غذاها.

مرحله 3: ارزیابی و تحلیل نتایج

• بررسی انطباق: بررسی انطباق با استانداردهای بین‌المللی نظیر ISO 22000 و FSSC 22000. در صورت شناسایی عدم انطباق، باید اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه برای رفع ایرادات پیشنهاد شود.
• ارزیابی فرآیندها و عملکردها: تحلیل اثربخشی فرآیندهای اجرایی و شناسایی نقاط قوت و ضعف.
• شناسایی فرصت‌های بهبود: پیشنهاد راهکارهایی برای بهبود کیفیت و ایمنی مواد غذایی.

مرحله 4: تهیه گزارش بازرسی

• ثبت نتایج بازرسی: تمامی نتایج بازرسی باید در یک گزارش مستند و شفاف ثبت شود، که شامل توضیحات دقیق از روند بازرسی و نتایج آن است.
• گزارش انطباق: گزارش باید شامل ارزیابی دقیق انطباق با الزامات استانداردهای بین‌المللی و ملی باشد و هرگونه عدم انطباق یا ایراد به‌طور واضح ذکر گردد.

مرحله 5: اقدامات اصلاحی و پیگیری

• اجرای اقدامات اصلاحی: در صورتی که مشکلات یا عدم انطباقی شناسایی شود، مدیریت هایپرمارکت باید اقدامات اصلاحی مناسب را طبق دستورالعمل‌های ارائه شده انجام دهد.
• پیگیری و نظارت: پس از اعمال اقدامات اصلاحی، تیم بازرسی باید مجدداً برای ارزیابی نتایج و نظارت بر بهبود فرآیندها وارد عمل شود.

مرحله 6: صدور گواهی یا گزارش عدم انطباق

• اگر تمامی الزامات امنیت غذایی و کیفیت به درستی رعایت شده باشد، گواهینامه‌ای مبنی بر انطباق با استانداردهای مربوطه صادر می‌شود.
• در صورت عدم انطباق، شرکت بازرسی بی‌طرف باید گزارش عدم انطباق را تهیه کرده و به مدیریت اعلام نماید تا اصلاحات لازم انجام شود.

---

6. نتیجه‌گیری

بازرسی‌ها و ارزیابی‌های دقیق در هایپرمارکت‌ها و سوپرمارکت‌ها نه تنها برای اطمینان از امنیت و کیفیت مواد غذایی حیاتی هستند بلکه موجب افزایش اعتماد مشتریان، رعایت مقررات و قوانین و بهبود مستمر فرآیندهای داخلی می‌شوند. این اقدامات به رشد و رقابت‌پذیری بهتر این فروشگاه‌ها در بازار کمک کرده و امنیت و سلامت عمومی را نیز تضمین می‌کند.

---

Procedure for Conformity Assessment and Inspection of Hypermarkets and Supermarkets for Food Safety and Quality Control

This procedure is designed to assess and inspect hypermarkets and supermarkets regarding food safety and quality control. The objective of this process is to ensure compliance with international and national standards for food safety, consumer health, and the improvement of managerial processes. Inspections should be conducted by independent entities using professional and standardized methods.

1. Objectives

The purpose of this procedure is to perform continuous assessments and inspections of hypermarkets and supermarkets to ensure compliance with food safety and food quality requirements. These inspections help in maintaining consumer health, improving processes, and elevating managerial standards.

2. Scope

This procedure covers the assessment, evaluation, and inspection of all aspects related to the sale of food in hypermarkets and supermarkets. From storage to preservation, processing, and offering, all steps must be reviewed to ensure that all processes comply with food safety and quality management requirements.

3. Responsibilities

• Inspection Team: The inspection team, consisting of experienced individuals with technical knowledge, must review all aspects related to food safety and quality, including ISO 22000, HACCP standards, and other regulatory requirements.
• Management: Hypermarket or supermarket management must provide all necessary information and documentation for conducting audits and must implement corrective actions based on inspection reports.
• Independent Inspection Body: The inspection body must act independently and comply with ISO/IEC 17065 standards and conduct all inspections objectively and impartially.

4. References and Regulations

• ISO/IEC 17000: Vocabulary and general principles of conformity assessment
• ISO/IEC 17065:2012: Requirements for bodies certifying products, processes, and services
• ISO/IEC 17067:2013: Fundamentals of product certification and guidelines for certification schemes
• ISO 22000:2018: Food safety management system
• FSSC 22000: Additional requirements for the food safety management system certification

5. Procedure

Step 1: Inspection Planning

• Selection of Inspection Team: The inspection team should consist of specialists with experience in food safety, hygiene standards, and international audits. This team is responsible for planning the inspections and coordinating with the management of the hypermarket.
• Preparation of Inspection Plan: The date and time of inspections should be arranged so that all relevant sections, including storage, sales areas, and transportation processes, are reviewed.
• Defining Assessment Scope: In this phase, the aspects of the hypermarket or supermarket that require more detailed inspection are identified.

Step 2: Conducting Inspection

• Document Inspection: The inspection team should review the documentation related to the food safety management systems, such as HACCP documents and quality control plans, to ensure compliance with international standards.
• Physical Inspection: Includes reviewing the conditions of food storage, ensuring proper temperature and humidity control in warehouses, and inspecting hygiene levels in all areas.
• Employee Interviews: Interviews with managers and staff to assess their awareness of food safety requirements and their adherence to these protocols at the workplace.
• Risk Identification: Identification and evaluation of risks associated with each section, including transportation, storage, and preparation.

Step 3: Evaluation and Analysis of Results

• Compliance Review: The team evaluates compliance with international standards such as ISO 22000 and FSSC 22000. Any non-compliance identified should lead to proposed corrective and preventive actions.
• Process and Performance Evaluation: Analysis of the effectiveness of executed processes and identification of strengths and weaknesses.
• Opportunities for Improvement: Suggesting measures to improve the quality and safety of food products.

Step 4: Preparation of Inspection Report

• Recording Inspection Results: All inspection findings should be documented in a clear and comprehensive report, including detailed descriptions of the inspection process and outcomes.
• Compliance Report: The report should include an accurate evaluation of compliance with international and national standards and clearly mention any non-compliance or deficiencies.

Step 5: Corrective Actions and Follow-up

• Implementation of Corrective Actions: If issues or non-compliance are identified, the management must take appropriate corrective actions according to the provided guidelines.
• Follow-up and Monitoring: After corrective actions have been applied, the inspection team must re-assess the outcomes and monitor the improvements.

Step 6: Issuance of Certificate or Non-Compliance Report

• If all food safety and quality requirements are properly met, a certificate of compliance is issued.
• If non-compliance is identified, the inspection body should prepare a non-compliance report and notify management to ensure the necessary corrections are made.

6. Conclusion

Precise inspections and assessments in hypermarkets and supermarkets are essential not only for ensuring the safety and quality of food products but also for increasing customer trust, complying with regulations, and continuously improving internal processes. These measures help improve the competitiveness of these retail businesses in the market and guarantee public health and safety.

---

إجراء تقييم المطابقة والتفتيش على السوبر ماركت والأسواق الكبيرة من حيث سلامة الغذاء ومراقبة الجودة

تم تصميم هذا الإجراء من أجل تقييم وتفتيش الأسواق الكبيرة والسوبر ماركت من حيث سلامة الغذاء ومراقبة الجودة. هدف هذه العملية هو ضمان الامتثال للمعايير الدولية والوطنية لسلامة الغذاء، وصحة المستهلكين، وتحسين العمليات الإدارية. يجب أن تتم عمليات التفتيش بواسطة كيانات مستقلة باستخدام أساليب محترفة وموحدة.

1. الأهداف

الهدف من هذا الإجراء هو إجراء التقييمات والتفتيشات المستمرة للأسواق الكبيرة والسوبر ماركت لضمان الامتثال لمتطلبات سلامة الغذاء وجودة الغذاء. تساعد هذه التفتيشات في الحفاظ على صحة المستهلكين، وتحسين العمليات، ورفع المعايير الإدارية.

2. النطاق

يغطي هذا الإجراء التقييم والتفتيش لجميع الجوانب المتعلقة ببيع المواد الغذائية في الأسواق الكبيرة والسوبر ماركت. من التخزين إلى الحفاظ عليها، المعالجة، وعرضها، يجب مراجعة جميع الخطوات لضمان أن جميع العمليات تتوافق مع متطلبات سلامة الغذاء وإدارة الجودة.

3. المسؤوليات

• فريق التفتيش: يجب أن يتكون فريق التفتيش من أفراد ذوي خبرة ومعرفة فنية لمراجعة جميع الجوانب المتعلقة بسلامة الغذاء والجودة، بما في ذلك معايير ISO 22000، HACCP وغيرها من المتطلبات القانونية.
• الإدارة: يجب على إدارة السوبر ماركت أو السوق الكبير توفير جميع المعلومات والوثائق اللازمة لإجراء عمليات التدقيق ويجب تنفيذ الإجراءات التصحيحية بناءً على تقارير التفتيش.
• جهة التفتيش المستقلة: يجب أن تتصرف جهة التفتيش بشكل مستقل ووفقاً للمعايير ISO/IEC 17065 وتنفيذ جميع عمليات التفتيش بموضوعية ودون تحيز.

4. المراجع واللوائح

• ISO/IEC 17000: المصطلحات والمبادئ العامة لتقييم المطابقة
• ISO/IEC 17065:2012: متطلبات الكيانات التي تصدر شهادات المنتجات والعمليات والخدمات
• ISO/IEC 17067:2013: الأسس الخاصة بشهادة المنتج والإرشادات الخاصة بأنظمة الشهادات
• ISO 22000:2018: نظام إدارة سلامة الغذاء
• FSSC 22000: متطلبات إضافية لشهادة نظام إدارة سلامة الغذاء

5. الإجراء

الخطوة 1: التخطيط للتفتيش

• اختيار فريق التفتيش: يجب أن يتكون فريق التفتيش من متخصصين ذوي خبرة في سلامة الغذاء، معايير النظافة، وعمليات التدقيق الدولية. هذا الفريق مسؤول عن تخطيط عمليات التفتيش والتنسيق مع إدارة السوق الكبير.
• إعداد خطة التفتيش: يجب ترتيب تاريخ ووقت التفتيش بحيث يتم مراجعة جميع الأقسام ذات الصلة، بما في ذلك التخزين، مناطق البيع، وعمليات النقل.
• تعريف نطاق التقييم: في هذه المرحلة، يتم تحديد الجوانب التي تتطلب فحصًا أكثر تفصيلًا.

الخطوة 2: إجراء التفتيش

• مراجعة الوثائق: يجب على فريق التفتيش مراجعة الوثائق المتعلقة بأنظمة إدارة سلامة الغذاء، مثل مستندات HACCP وخطط مراقبة الجودة، للتأكد من الامتثال للمعايير الدولية.
• التفتيش الفعلي: يشمل ذلك مراجعة شروط تخزين الغذاء، وضمان الحفاظ على درجات الحرارة المناسبة في المخازن، وفحص مستويات النظافة في جميع الأقسام.
• مقابلة الموظفين: مقابلات مع المديرين والموظفين لتقييم معرفتهم بمتطلبات سلامة الغذاء واتباع هذه البروتوكولات في مكان العمل.
• تحديد المخاطر: تحديد وتقييم المخاطر المرتبطة بكل قسم، بما في ذلك النقل، التخزين، والتحضير.

الخطوة 3: تقييم وتحليل النتائج

• مراجعة الامتثال: يقوم الفريق بتقييم الامتثال للمعايير الدولية مثل ISO 22000 وFSSC 22000. يجب أن تؤدي أي حالات عدم الامتثال إلى اقتراح إجراءات تصحيحية ووقائية.
• تقييم العمليات والأداء: تحليل فعالية العمليات المنفذة وتحديد نقاط القوة والضعف.
• فرص التحسين: اقتراح التدابير لتحسين جودة وسلامة المنتجات الغذائية.

الخطوة 4: إعداد تقرير التفتيش

• تسجيل نتائج التفتيش: يجب تسجيل جميع نتائج التفتيش في تقرير واضح وشامل يتضمن أوصافًا مفصلة للعملية والنتائج.
• تقرير الامتثال: يجب أن يتضمن التقرير تقييمًا دقيقًا للامتثال للمعايير الدولية والوطنية ويذكر بوضوح أي حالات عدم الامتثال أو الأخطاء.

الخطوة 5: الإجراءات التصحيحية والمتابعة

• تنفيذ الإجراءات التصحيحية: إذا تم تحديد مشاكل أو عدم امتثال، يجب على الإدارة اتخاذ الإجراءات التصحيحية المناسبة وفقًا للإرشادات المقدمة.
• المتابعة والمراقبة: بعد تنفيذ الإجراءات التصحيحية، يجب على فريق التفتيش إعادة تقييم النتائج ومراقبة التحسينات.

الخطوة 6: إصدار الشهادة أو تقرير عدم الامتثال

• إذا تم الوفاء بجميع متطلبات سلامة وجودة الغذاء بشكل صحيح، يتم إصدار شهادة الامتثال.
• إذا تم تحديد عدم الامتثال، يجب على جهة التفتيش إعداد تقرير عدم الامتثال وإبلاغ الإدارة لضمان تنفيذ التصحيحات اللازمة.

6. الخاتمة

تعد التفتيشات والتقييمات الدقيقة في الأسواق الكبيرة والسوبر ماركت أمرًا أساسيًا لضمان سلامة وجودة المنتجات الغذائية وأيضًا لزيادة ثقة العملاء، والامتثال للوائح، وتحسين العمليات الداخلية. تساعد هذه التدابير في تحسين تنافسية هذه الأعمال التجارية في السوق وضمان الصحة العامة والسلامة.

1. Objectives