📝 روش اجرایی ارزیابی کیفیت محصولات لبنی

مبتنی بر الزامات USDA AMS Dairy Standards
کد سند: PSA-DAIRY-PR-006
تاریخ اجرا: ۱۴۰۴/۰۲/۱۷
نسخه: 01
مرجع:


1. 🎯 هدف

تعیین فرآیند رسمی برای ارزیابی، بازرسی، نمونه‌برداری و طبقه‌بندی کیفیت محصولات لبنی وارداتی یا تولید داخلی مطابق با استانداردهای کیفی USDA به‌منظور صدور گواهی انطباق، کنترل کیفیت یا اخذ مجوز واردات.


2. 📦 دامنه کاربرد

شامل تمام محصولات لبنی در اشکال زیر:

  • شیر مایع (پاستوریزه، UHT)

  • شیر خشک

  • کره

  • پنیرهای سخت و نرم

  • ماست و فراورده‌های تخمیری


3. 📚 مستندات مرجع

  • USDA AMS Dairy Product Specifications

  • Codex Standards for Milk Products (e.g. STAN 206, STAN 243)

  • ISO 22935 (حسگرهای لبنیات)

  • ISO/IEC 17020 و 17065 (برای نهادهای بازرسی و گواهی)


4. 🧾 تعاریف کلیدی

واژه تعریف
Grade A بالاترین سطح کیفیت USDA در شیر و فرآورده‌ها
Organoleptic آزمون‌های حسی شامل بو، طعم، بافت
Extraneous Material مواد خارجی مانند موی حیوان، شن، فلز و…
Bacterial Count شمارش کل میکروبی (TBC) در هر میلی‌لیتر

5. 👥 مسئولیت‌ها

نقش وظایف
بازرس فنی نمونه‌برداری، بررسی چشمی و آزمایش اولیه
مسئول آزمایشگاه انجام آزمون‌های میکروبی، فیزیکی و شیمیایی
مدیر فنی تأیید نهایی گزارش ارزیابی و صدور گواهی

6. 🔍 مراحل اجرایی

6.1 دریافت نمونه و مستندات

  • دریافت اطلاعات محصول (COA، تاریخ تولید، برند، کشور مبدأ)

  • ثبت در سیستم ارزیابی و دریافت کد رهگیری

6.2 نمونه‌برداری

  • بر اساس استاندارد ISO 707

  • برای شیر: حداقل 500ml در ظروف استریل

  • برای پنیر و کره: حداقل 250gr در بسته‌بندی استریل

6.3 بررسی ظاهری و آزمون‌های حسی (Organoleptic)

  • بررسی رنگ، بو، طعم، انسجام فیزیکی

  • ارزیابی وجود مواد خارجی، قارچ، ترک، یا کپک در پنیر

6.4 آزمون‌های آزمایشگاهی

پارامتر حد مجاز (نمونه شیر) مرجع
چربی حداقل 3.25% AMS 58
پروتئین ≥ 3.1% AMS 58
تعداد میکروبی (TBC) < 20,000 CFU/ml Grade A
سلول بدنی (SCC) < 750,000 /ml USDA
آنتی‌بیوتیک Negative MRL per FDA

6.5 ارزیابی تطابق با گریدهای USDA

  • Grade A: برای مصرف مستقیم انسانی

  • Manufacturing Grade: برای فرآوری‌های ثانویه

  • نتایج آزمون باید با پارامترهای رسمی AMS مقایسه شود.

6.6 طبقه‌بندی محصول

  • بر اساس تطابق با AMS: “Grade A”, “Acceptable”, “Rejected”

  • درج نوع آزمون، تاریخ نمونه‌برداری و نتایج در فرم رسمی PSA-DAIRY-FR-06


7. 🗂 ثبت و نگهداری سوابق

  • تمامی فرم‌ها و گزارش‌ها به مدت ۵ سال نگهداری می‌شوند

  • اسکن دیجیتال در سامانه ثبت با دسترسی رمزدار


8. 📎 پیوست‌ها

  • پیوست 1: چک‌لیست ارزیابی کیفیت شیر و کره

  • پیوست 2: فرم رسمی نتایج آزمون‌های کیفیت

  • پیوست 3: تطابق پارامترهای AMS با Codex

  • پیوست 4: جدول طبقه‌بندی کیفیت براساس AMS 238 (پنیر)


keyboard_arrow_up