:

روش اجرایی ارزیابی انطباق کنترلرها (Controls)

مطابق با استانداردهای سری IEC 60730
ویرایش اول – تاریخ: 1404/01/20
تدوین‌کننده: دکتر علیرضا مسعودنیا

1. دامنه کاربرد

این روش برای ارزیابی انواع کنترل‌های خودکار الکتریکی مورد استفاده در وسایل خانگی، تجاری، گرمایشی، سرمایشی، تهویه، پمپ‌ها و تجهیزات صنعتی مشابه بر اساس IEC 60730 تدوین شده است.

2. مراجع

  • IEC 60730-1: General Requirements

  • IEC 60730-2-xx: Particular Requirements (برای کنترل‌های دما، زمان، سطح، فشار و غیره)

  • ISO/IEC 17067:2013

  • ISO/IEC 17025

  • ISO/IEC 17020

3. تعاریف و طبقه‌بندی

  • نوع A: کنترل‌هایی که در صورت خرابی، ایمنی دستگاه حفظ می‌شود.

  • نوع B: ایمنی وابسته به کنترل و دارای الزامات اضافی.

  • نوع C: ایمنی کامل وابسته به عملکرد صحیح کنترل – شدیدترین الزامات.

  • Control function: عملی که کنترلر انجام می‌دهد (روشن/خاموش، دما، رطوبت و…)

  • Enclosure class: کلاس حفاظتی فیزیکی (مثلاً IP کلاس)

4. فرایند ارزیابی انطباق

4.1 بررسی مستندات فنی

  • دیاگرام مدار و لیست قطعات بحرانی

  • تحلیل ایمنی عملکرد

  • طراحی اقدامات کنترلی در صورت خرابی

  • داده‌های آزمون قبلی و تأییدیه‌های ثالث (در صورت وجود)

4.2 طبقه‌بندی بر اساس عملکرد و نوع خطر

  • تعیین نوع کنترل (A، B یا C)

  • تعیین تابع کنترلی: دما، زمان، رطوبت، فشار، سطح، سرعت، غیره

  • تشخیص محل استفاده (خانگی/صنعتی/نیمه‌صنعتی)

4.3 نمونه‌برداری

  • مطابق ISO 2859-1 و شرایط کنترل‌شده

  • انتخاب بر اساس مدل، نوع کاربرد و کلاس عملکرد

4.4 آزمون‌ها بر اساس IEC 60730-1 و بخش مربوطه از 60730-2-xx

✅ آزمون‌های پایه مشترک:

  • آزمون ولتاژ کاری و عایق‌بندی

  • آزمون عملکرد تحت شرایط اسمی و شدید

  • آزمون دوام مکانیکی (Cycling test)

  • آزمون‌های دمای بالا و پایین

  • آزمون سوئیچینگ

  • آزمون EMI / EMC در صورت کنترل الکترونیکی

  • آزمون‌های حفاظت در برابر شوک الکتریکی

  • آزمون خود-عیب‌یابی در نوع C

✅ آزمون‌های خاص (طبق بخش‌های 2-x استاندارد):

  • دما (IEC 60730-2-9)

  • زمان‌سنج (IEC 60730-2-7)

  • سطح مایع (IEC 60730-2-15)

  • فشار (IEC 60730-2-6)

  • کنترلر دمای اتاق (IEC 60730-2-11)

  • و…

4.5 ارزیابی نتایج آزمون‌ها

  • تحلیل انطباق با الزامات بند به بند استاندارد

  • ثبت مغایرت‌ها و اقدامات اصلاحی

  • آماده‌سازی گزارش آزمون و نتایج ارزیابی

5. صدور گواهی انطباق

  • تنها در صورت انطباق کامل با الزامات IEC 60730-1 و بخش مربوطه

  • درج کد گواهی، مدل محصول، تاریخ صدور و مدت اعتبار

  • درج اطلاعات طبقه‌بندی کنترل (Type A, B, or C)

  • امکان درج نشان CE یا لوگوی ارزیابی انطباق در صورت درخواست

6. پایش و نظارت دوره‌ای

  • نظارت بر تولید و کنترل کیفیت داخلی

  • بازرسی سالیانه خطوط تولید

  • نمونه‌برداری تصادفی بازار

  • ارزیابی شکایات و سوابق بازگشتی

📎 پیوست‌ها:

پیوست ۱: چک‌لیست آزمون‌های IEC 60730

آزمون بند استاندارد مقدار/شرایط نتیجه آزمون
مقاومت عایقی 13.2 ≥ 2 MΩ □ قبول □ رد
دوام مکانیکی 17.1 ≥ 10,000 چرخه □ قبول □ رد
تحمل ولتاژ بالا 13.3 1250 V AC، 1 min □ قبول □ رد
آزمون دمای محیط 14.4 -10 تا +85°C □ قبول □ رد
آزمون اختلال EMI Annex J بدون قطع عملکرد □ قبول □ رد
آزمون خرابی ایمن 19.11 بدون خطر ایمنی □ قبول □ رد
آزمون خاص (مثلاً تایمر) IEC 60730-2-7 ±5% خطا □ قبول □ رد

پیوست ۲: فرم نمونه‌برداری و ارزیابی کنترلر

نام کنترل کد مدل کلاس عملکرد نوع A/B/C تعداد نمونه تاریخ نام بازرس نتیجه کلی

پیوست ۳: نمونه گواهی انطباق کنترلر

نهاد صادرکننده: پایش سلامت آسیا
کد گواهی: PSA-CTRL-60730-2025-xxx
محصول: کنترلر دمای اتاق دیجیتال
مدل: THR-500
طبقه عملکرد: نوع C
نتیجه: انطباق کامل با IEC 60730-1 و IEC 60730-2-11
تاریخ اعتبار: سه سال از تاریخ صدور
امضا و مهر رسمی

keyboard_arrow_up