زعفران گياهي كوچك و چند ساله از خانواده زنبق 2 به 10سانتي متر و پيازدار كه پياز آن تقريباً كروي و – ارتفاع 30 پوشيده از غشاهاي نازك قهوه اي است. از وسط پياز و يا قاعده ساقه، تعدادي برگ باريك و دراز خارج مي شوند. از وسط برگ ها، ساقه گل دار خارج شده كه به يك تا سه گل منتهي مي شود. گل ها بسيار زيبا و داراي 6 گل برگ بنفش رنگ هستند كه ممكن است در بعضي از واريته ها به رنگ گلي يا ارغواني باشند. گل ها داراي 3 پرچم و يك مادگي منتهي به كلاله سه شاخه به رنگ قرمز متمايل به نارنجي است. قسمت مورد استفاده اين گياه، انتهاي خامه و كلاله سه شاخه است كه به نام زعفران مشهور و داراي بوي معطر با طعم كمي تلخ است. انتشار جغرافيايي زعفران در ايران شامل استان خراسان (قائنات، بيرجند و گناباد)، يزد، كرمان، گيلان و مازندران است. زعفران علاوه بر ايران در كشورهاي حاشيه درياي مديترانه از اسپانيا، فرانسه و يونان تا چين و هند كاشته مي شود. كل توليد ساليانه زعفران در جهان حدود 250 تن است كه بيش از 80 درصد آن در ايران برداشت مي شود. زعفران علاوه بر اين كه يك چاشني غذايي پرمصرف است، اثرات فارماكولوژيك متعددي نيز دارد و يك داروي قوي محسوب مي شود زيرا به مقادير كم (روزانه 100 میلی گرم زعفران یا 30 میلی گرم پودر عصاره هیدروالکلی زعفران) از راه خوراکی در انسان مي تواند اثرات فارماكولوژيك قابل توجهي ايجاد نمايد. بنابراين بررسي خواص فارماكولوژيك زعفران و مواد موثره آن با توجه به كاربردهاي باليني و بهداشتي كه در انسان مي تواند داشته باشد، حائز اهميت است زعفران یکی از محبوب ترین و با ارزش‌ترین ادویه ها در سراسر جهان است.
روش اجرای نمونه برداری و روش آزمون جهت کنترل مشخصات محصول کرم کنجد و انطباق آن با حد پذیرش استاندارد ها جهت صادرات و واردات می تواند به صورت زیر باشد:
- نمونه برداری:
- نمونه برداری از زعفران باید بر اساس استاندارد ایران 3659 و ISO 948 انجام شود.
زعفران زمانی خالص تلقی می‌شود که با الزامات استاندارد 259 و ISO 3632 مطابقت داشته باشد و هیچ ماده ای به محصول طبیعی اضافه نشده باشد.
- آزمون:
- تعیین روش های آزمون مناسب بر اساس استاندارد های 259 و ISO948 و قوانین مربوطه
- انجام آزمون های فیزیکی و شیمیایی بر روی نمونه ها مانند رطوبت، خاکستر، کروسین و…
- انجام آزمون های میکروبی و آلاینده ها
- استفاده از تجهیزات و دستگاه های دقیق و استاندارد برای انجام آزمون ها
- ثبت نتایج آزمون ها و تحلیل آن ها بر اساس مقادیر استاندارد
- صدور گواهی:
- بررسی نتایج آزمون ها و مقایسه آن ها با حد پذیرش استانداردها
- اعلام نتیجه کنترل کیفی و انطباق محصول زعفران با استاندارد ها
- صدور گواهی کیفیت یا گواهی واکنش به استاندارد ها برای محصول زعفران
- درصورتی که محصول از مشخصات استاندارد پیروی نکند،ارائه گزارش عدم انطباق
ویژگی ها