 نسخه الکترونیکی این سند اخرین نسخه آن است و مسئولیت کنترل نسخه چاپی با این سند بر عهده خواننده آن می باشد.
تمامی حقوق معنوی و مادی این مدرک متعلق به شرکت پایش سلامت اسیا می باشد. و هر گونه کپی برداری از ان پیگرد قانونی دارد. |
||||
| تعیین ارزیابی انطباق | رویکرد:نمونه برداری | CAS/0/1/1/4/14 | شماره سند | |
| رنگ سفید اسناد / قرمز فرمهای دریافتی/ ابی فرمهای ارسالی | راهنمای دکمه های انتهایی صفحه | |||
| تاریخ | تایید | بازنگری | نویسنده | شماره |
| شهریور ۱۴۰۲ | هیات مدیره | دکتر شیدا بزمی | دکترعلیرضامسعودنیا | ۱ |
نمونه‌برداری و بازرسی سنگ‌ها و مواد معدنی توسط شرکت‌های بازرسی بی‌طرف برای تضمین کیفیت، ایمنی و مطابقت با استانداردهای صنعتی و زیست محیطی انجام می‌شود. در ادامه، اهداف و روش‌های اجرایی این فرآیند تشریح شده است:
### اهداف نمونه‌برداری از سنگ و مواد معدنی:
1. **بررسی کیفیت و خصوصیات**: اطمینان از کیفیت و خصوصیات فیزیکی و شیمیایی سنگ‌ها و مواد معدنی، مانند تراکم، سختی، و ترکیب شیمیایی.
2. **تست مقاومت و دوام**: ارزیابی مقاومت مواد در برابر فشار، حرارت، و سایر شرایط محیطی.
3. **تشخیص مواد سمی و خطرناک**: بررسی حضور مواد سمی یا رادیواکتیو در نمونه‌های معدنی.
4. **ارزیابی ارزش اقتصادی**: تعیین ارزش تجاری سنگ‌ها و مواد معدنی برای استفاده در صنایع مختلف.
5. **بررسی پایداری زیست محیطی**: ارزیابی تأثیر استخراج و استفاده از این مواد بر محیط زیست.
6. **تطابق با مقررات و استانداردها**: اطمینان از اینکه استخراج و فرآوری مواد معدنی مطابق با قوانین و استانداردهای ملی و بین‌المللی صورت می‌گیرد.
### روش اجرایی نمونه‌برداری:
1. **برنامه‌ریزی و آماده‌سازی**: تعیین هدف نمونه‌برداری، انتخاب روش‌ها و تجهیزات مناسب، و تدوین دستورالعمل‌های دقیق برای نمونه‌برداری.
2. **انتخاب نمونه‌ها**: انتخاب نمونه‌هایی از سنگ‌ها و مواد معدنی به صورت تصادفی یا بر اساس طرح نمونه‌برداری مشخص.
3. **جمع‌آوری و حمل نمونه‌ها**: جمع‌آوری نمونه‌ها با رعایت دقت و احتیاط و حمل آن‌ها به محل تست یا آزمایشگاه.
4. **انجام تست‌ها و آزمایش‌ها**: انجام آزمایش‌های مختلف برای بررسی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی، مقاومت، و سایر خصوصیات مواد.
5. **تجزیه و تحلیل داده‌ها و گزارش‌دهی**: تجزیه و تحلی
📘 دستورالعمل نمونه‌برداری از سنگ و مواد معدنی
کد سند: PSA-INSP-MINERAL-001
نسخه: 1
تاریخ اجرا: ۱۴۰۴/۰۱/۱۵
تهیه‌کننده: دکتر علیرضا مسعودنیا
مراجع: ISO 10210 / ASTM D75 / دستورالعمل‌های ملی اکتشاف و استخراج
1. 🎯 هدف
تدوین روش اجرایی استاندارد برای نمونه‌برداری از سنگ، سنگدانه‌ها، کانسنگ فلزی و غیرفلزی، خاک معدنی و محصولات فرآوری‌شده معدنی به‌منظور انجام آزمون‌های کیفی، کمی و تطبیق با الزامات قانونی یا قراردادی.
2. 🧭 دامنه کاربرد
این دستورالعمل برای مواد معدنی زیر کاربرد دارد:
-
سنگ‌های ساختمانی (مرمر، گرانیت، آهک، بازالت و…)
-
سنگ‌های معدنی (کانسنگ فلزی و غیرفلزی مانند آهن، مس، منگنز، باریت، فسفات و…)
-
مواد معدنی خاکی و ماسه‌ای
-
مواد فرآوری‌شده (کنسانتره، کلوخه، پودر سنگ)
3. 📌 تعاریف
-
نمونه اولیه (Primary Sample): بخشی از محموله استخراج‌شده
-
نمونه مرکب (Composite): ترکیبی از چند نمونه‌برداری در نقاط مختلف
-
نمونه تحلیلی (Analytical Sample): بخشی از نمونه مرکب برای ارسال به آزمایشگاه
-
مکان نمونه‌برداری: معدن، محل بارگیری، کارخانه فرآوری یا انبار ذخیره
4. 👤 مسئولیت‌ها
| عنوان | وظیفه |
|---|---|
| بازرس نمونه‌بردار | اجرای روش نمونه‌برداری طبق این دستورالعمل |
| مسئول ایمنی | نظارت بر رعایت الزامات ایمنی معدن |
| مدیر فنی | کنترل نهایی نمونه‌ها و تأیید زنجیره انتقال |
5. ⚠️ الزامات ایمنی
-
استفاده از کلاه ایمنی، کفش ایمنی و لباس کار مقاوم
-
نمونه‌برداری فقط در شرایط پایدار و ایمن
-
استفاده از ابزارهای دستی یا مکانیکی ایمن (کلنگ، چکش، نمونه‌بردار مکانیکی)
6. 🛠 مراحل نمونه‌برداری
6.1 آماده‌سازی
-
شناسایی محل نمونه‌برداری با بررسی نقشه برداشت
-
تعیین تعداد نمونه‌ها بر اساس حجم یا وزن محموله
-
بررسی رطوبت، دما و شرایط حمل
6.2 روش‌های نمونه‌برداری
-
از سنگ‌های بزرگ (کلوخه): با چکش یا دستگاه برش کوچک
-
از پودر یا خاک معدنی: با اسکوپ در نقاط تصادفی
-
از نوار نقاله: در فواصل زمانی یا مکانی مشخص
-
از محموله‌های ذخیره‌شده: با مته یا ابزار نمونه‌بردار عمیق
6.3 تهیه نمونه مرکب و تحلیلی
-
مخلوط کردن همگن نمونه‌های اولیه
-
تقسیم به دو بخش: یک بخش برای آزمایش و بخش دیگر به عنوان شاهد
6.4 بسته‌بندی و نشانه‌گذاری
-
قرار دادن نمونه در کیسه یا ظرف مقاوم
-
درج برچسب با شماره یکتا، محل، تاریخ و کد پروژه
-
ثبت در فرم و امضای بازرس
7. 🗂 سوابق و نگهداری
کلیه فرم‌ها، گزارش‌های تصویری و اطلاعات دیجیتال در سامانه مدیریت فنی ذخیره می‌گردد.
📎 پیوست – فرم‌ها
📄 فرم شماره ۱: ثبت اطلاعات نمونه‌برداری معدنی
کد فرم: PSA-F-MINERAL-001
| ردیف | شرح | مقدار / انتخاب |
|---|---|---|
| 1 | نوع ماده معدنی | ☐ سنگ ساختمانی ☐ کانسنگ فلزی ☐ خاک معدنی ☐ سایر: … |
| 2 | محل نمونه‌برداری | معدن ☐ کارخانه ☐ نوار نقاله ☐ انبار ☐ سایر: … |
| 3 | تعداد نمونه‌های اولیه | … عدد |
| 4 | وزن تقریبی نمونه مرکب | … کیلوگرم |
| 5 | رطوبت | …٪ |
| 6 | دمای محیط | … درجه سانتی‌گراد |
| 7 | شماره نمونه | ……………… |
| 8 | نام و امضای بازرس | ……………… |
| 9 | تأیید مدیر فنی | ……………… |
📄 فرم شماره ۲: چک‌لیست ایمنی در نمونه‌برداری معدنی
کد فرم: PSA-F-MINERAL-SAFE-002
| ردیف | چک‌لیست ایمنی | بررسی |
|---|---|---|
| 1 | استفاده از PPE کامل (کلاه، کفش، لباس ایمن) | ☐ بله ☐ خیر |
| 2 | ایمنی محل ایستادن و استخراج | ☐ بله ☐ خیر |
| 3 | بررسی عدم ریزش دیواره معدن | ☐ بله ☐ خیر |
| 4 | استفاده از ابزار مناسب | ☐ بله ☐ خیر |
📄 فرم شماره ۳: زنجیره انتقال نمونه معدنی
کد فرم: PSA-F-MINERAL-CHAIN-003
| مرحله | مسئول تحویل‌گیرنده | امضاء |
|---|---|---|
| تحویل از محل نمونه‌برداری | بازرس نمونه‌بردار | ………… |
| حمل به آزمایشگاه | پیک رسمی شرکت | ………… |
| ثبت آزمایشگاه | مسئول آزمایشگاه | ………… |
ل نتایج آزمایش‌ها و تهیه گزارش‌هایی که به طور دقیق وضعیت نمونه‌ها را توضیح دهند.
6. **ارائه توصیه‌ها و راهکارها**: در صورت لزوم، ارائه پیشنهادات برای بهبود فرآیندهای استخراج و استفاده از مواد معدنی بر اساس نتایج به دست آمده.