5926

 

 

تجهيزات ورزشي ـ كارابين‏هاي صخره‏نوردي و كوهنوردي ـ ويژگيها و روشهاي آزمون

 

 

 

چاپ اول


آشنايي با موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران

موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران به موجب قانون، تنها مرجع رسمي كشور است كه عهده دار وظيفه تعيين، تدوين و نشر استانداردهاي ملي(رسمي) مي‏باشد.

تدوين استاندارد در رشته‏هاي مختلف توسط كميسيون‏هاي فني مركب از كارشناسان موسسه ، صاحبنظران مراكز و موسسات علمي، پژوهشي، توليدي و اقتصادي آگاه و مرتبط با موضوع صورت مي‏گيرد. سعي بر اين است كه استانداردهاي ملي، درجهت مطلوبيت‏ها و مصالح ملي و با توجه به شرايط توليدي، فني و فن آوري حاصل از مشاركت آگاهانه و منصفانه صاحبان حق و نفع شامل:

توليد كنندگان، مصرف كنندگان، بازرگانان، مراكز علمي و تخصصي و نهادها و سازمان‏هاي دولتي باشد. پيش نويس استانداردهاي ملي جهت نظرخواهي براي مراجع ذينفع و اعضاي كميسيون‏هاي فني مربوط ارسال مي‏شود. و پس از دريافت نظرات و پيشنهادها در كميته ملي مرتبط با آن رشته طرح و درصورت تصويب به عنوان استاندارد ملي(رسمي) چاپ و منتشر مي‏شود.

پيش‏نويس استانداردهايي كه توسط موسسات و سازمان‏هاي علاقمند و ذيصلاح و با رعايت ضوابط تعيين شده تهيه مي‏شود نيز پس از طرح و بررسي در كميته ملي مربوط و درصورت تصويب، به عنوان استاندارد ملي چاپ و منتشر مي‏گردد. بدين ترتيب استاندارهايي ملي تلقي مي‏شود كه بر اساس مفاد مندرج در استاندارد ملي شماره «5» تدوين و در كميته ملي مربوط كه توسط موسسه تشكيل مي‏گردد به تصويب رسيده باشد.

موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران از اعضاء اصلي سازمان بين‏المللي استاندارد مي‏باشد كه در تدوين استانداردهاي ملي ضمن توجه به شرايط كلي و نيازمندي‏هاي خاص كشور، از آخرين پيشرفت‏هاي علمي، فني و صنعتي جهان و استانداردهاي بين‏المللي استفاده مي‏نمايد.

موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران مي‏تواند با رعايت موازين پيش‏بيني شده در قانون به منظور حمايت از مصرف كنندگان، حفظ سلامت و ايمني فردي و عمومي، حصول اطمينان از كيفيت محصولات و ملاحظات زيست محيطي و اقتصادي، اجراي بعضي از استانداردها را با تصويب شوراي عالي استاندارد اجباري نمايد. موسسه مي‏تواند به منظور حفظ بازارهاي بين‏المللي براي محصولات كشور، اجراي استاندارد كالاهاي صادراتي و درجه بندي آن را اجباري نمايد.

همچنين به منظور اطمينان بخشيدن به استفاده كنندگان از خدمات سازمان‏ها و موسسات فعال در ضمينه مشاوره، آموزش، بازرسي، مميزي و گواهي كنندگان سيستم‏هاي مديريت كيفيت و مديريت زيست محيطي، آزمايشگاه‏ها و كاليبره كنندگان وسايل سنجش، موسسه استاندارد اينگونه سازمان‏ها و موسسات را بر اساس ضوابط نظام تائيد صلاحيت ايران مورد ارزيابي قرار داده و در صورت احراز شرايط لازم، گواهي نامه تائيد صلاحيت به آنها اعطا نموده و بر عملكرد آنها نظارت مي‏نمايد. ترويج سيستم بين‏المللي يكاها، كاليبراسيون وسايل سنجش، تعيين عيار فلزات گرانبها و انجام تحقيقات كاربردي براي ارتقاي سطح استانداردهاي ملي از ديگر وظائف اين موسسه مي‏باشد.

 


 

كميسيون استاندارد تجهيزات ورزشي ـ كارابين‏هاي صخره‏نوردي و كوهنوردي ـ ويژگيها و روشهاي آزمون

 

رئيس

تارورديزاه‏ - بهمن

دكتراي تربيت بدني‏

دانشگاه آزاد اسلامي ـ دانشكده تربيت بدني

 

اعضاء

آشوري - حسين

دكتراي متالورژي‏

دانشگاه صنعتي شريف ـ بخش مواد

اقليدس - فروزان

ليسانس مهندسي متالورژي‏

كوهنورد

پوركاشانيان - اسماعيل

ليسانس مهندسي متالورژي‏

كوهنورد

حسين‏زاده - جعفر

فوق ليسانس تربيت بدني‏

سازمان تربيت بدني ـ امور فدراسيون‏ها

سلامتي - بيژن

ليسانس فيزيوتراپي‏

مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران

سماواتي - امجد

ليسانس مهندسي مكانيك‏

كارخانه دنا ـ توليدكننده كارابين

شاه سياه - احمدرضا

ليسانس مهندسي متالورژي‏

كوهنورد

شهوندي - بهمن

ليسانس روزنامه‏نگاري ـ علوم ارتباطات‏

شركت ورزش كوه ـ توليدكننده وسائل ورزش و مربي كوهنوردي

صالحي مقدم - حسن

دكتراي دندانپزشكي‏

صاحب امتياز و مدير نشريه كوه و مربي كوهنوردي

طاهري - رضا

ليسانس مهندسي متالورژي‏

كوهنورد

ضابطيان - جواد

ليسانس مهندسي صنايع‏

شركت متالورژي پودرلوت و مربي كوهنوردي

ضيايي - كوروس

ليسانس مهندسي مكانيك‏

كوهنورد

ضيايي - بهروز

ليسانس مهندسي صنايع‏

كوهنورد

ظهوررحمتي - لاله

ليسانس فيزيك كاربردي‏

مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران

كاكاافشار - علي

ليسانس حقوق قضايي دانشگاه تهران‏

وكيل پايه يك دادگستري و مربي كوهنوردي

مرتضوي - حسن

ليسانس مهندسي متالورژي‏

كارشناس متالورژي فلزات

نوروزي‏زاده - حميرا

ليسانس مهندسي صنايع‏

مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران

 

دبير

بهپور - ناصر

دكتراي تربيت بدني‏

دانشگاه رازي ـ دانشكده تربيت بدني


فهرست مطالب

 

مقدمه

تجهيزات ورزشي ـ كارابين‏هاي صخره‏نوردي و كوهنوردي

هدف

دامنه كاربرد

مراجع الزامي

اصطلاحات و تعاريف

نمادها و يكاها

طبقه‏بندي

ويژگيها

نمونه‏برداري

روش آزمون

نشانه‏گذاري


 

بسمه تعالي

پيشگفتار

استاندارد ))كارابين‏هاي صخره‏نوردي و كوهنوردي ـ ويژگيها و روشهاي آزمون‏ ((كه پيش‏نويس آن توسط دانشگاه رازي در كميسيون‏هاي مربوط تهيه و تنظيم شده و در سي و نهمين جلسه كميته ملي استاندارد مهندسي پزشكي مورخ  80/7/14مورد تصويب قرار گرفته است‏، اينك به استناد بند يك ماده  3قانون اصلاح قوانين و مقررات ملي استاندارد استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران مصوب بهمن ماه  1371بعنوان استاندارد ملي ايران منتشر مي‏شود.

براي حفظ همگامي و هماهنگي با تحولات و پيشرفت‏هاي ملي و جهاني در زمينه صنايع و علوم و خدمات‏، استانداردهاي ملي ايران در مواقع لزوم تجديدنظر خواهد شد و هرگونه پيشنهادي كه براي اصلاح و تكميل اين استاندارد ارائه شود در تجديدنظر بعدي مورد توجه قرار خواهد گرفت‏.

بنابراين براي مراجعه به استانداردهاي ملي ايران بايد همواره از آخرين تجديدنظر آنها استفاده كرد. در تهيه و تجديدنظر اين استاندارد سعي شده است كه ضمن توجه به شرايط موجود و نيازهاي جامعه در حد امكان بين اين استاندارد و استانداردهاي بين‏المللي و استاندارد ملي كشورهاي صنعتي و پيشرفته هماهنگي ايجاد شود.

منابع و مآخذي كه براي تهيه اين استاندارد بكار رفته به شرح زير است‏:

 

ASTMF 1774 : 1997 Climbing and mountaineering carabiners

EN / 12275 : 1998 Mountaineering equipment - Connectors safety requirements

and test Methods

 

 مقدمه

كارابين‏، اتصال حلقوي شكلي است با قابليت باز و بسته شدن دهانه در قسمتي از آن كه استفاده كنندگان به منظور حمايت خود، با واسطه يا بدون واسطه‏، در صخره‏نوردي‏، كوهنوردي‏، يخ نوردي يا امداد از آن استفاده مي‏نمايند.

تجهيزات ورزشي ـ كارابين‏هاي صخره‏نوردي و كوهنوردي ـ

ويژگيها و روشهاي آزمون‏"

1 هدف

هدف از تدوين اين استاندارد، تعيين ويژگيهاي عملكردي و روشهاي آزمون و نمونه‏برداري‏، براي كارابين‏هايي مي‏باشد كه مخصوص ورزشهاي صخره‏نوردي‏، كوهنوردي‏، يخ‏نوردي و امداد طراحي شده‏اند.

يادآوري 1ـ اين استاندارد تاييدي بر هيچ يك از روشهاي استفاده از كارابينهاي صخره‏نوردي و كوهنوردي نيست‏. مقدار بارهاي آزمون بكار رفته در اين استاندارد را نبايد بعنوان نيروهايي تفسير كرد كه كارابينها در كاربرد معمولي خود متحمل آن مي‏گردند يا انتظار مي‏رود كه متحمل آن گردند.

يادآوري 2ـ از اين پس‏، در اين استاندارد، به كارابين‏هاي كوهنوردي‏، صخره‏نوردي‏، يخ نوردي و امدادي‏، به اختصار "كارابين‏ "گفته خواهد شد.

2 دامنه كاربرد

اين استاندارد، ويژگيها و روشهاي آزمون كارابين‏هاي قفل‏دار و بدون قفل را در ورزشهاي كوهنوردي‏، صخره‏نوردي‏، يخ نوردي و امداد در برمي‏گيرد. اين كارابين‏ها، حتماؤ همراه با طناب مورد استفاده قرار مي‏گيرند.

3 مراجع الزامي

مدارك الزامي زير حاوي مقرراتي است كه در متن اين استاندارد به آنها ارجاع داده شده است بدين ترتيب آن مقررات جزئي از اين استاندارد محسوب مي‏شود. در مورد مراجع داراي تاريخ چاپ و /يا تجديدنظر، اصلاحيه‏ها و تجديدنظرهاي بعدي اين مدارك مورد نظر نيست‏. معهذا بهتر است كاربران ذينفع اين استاندارد، امكان كاربرد آخرين اصلاحيه‏ها و تجديدنظرهاي مدارك الزامي زير را مورد بررسي قرار دهند. در مورد مراجع بدون تاريخ چاپ و /يا تجديدنظر، آخرين چاپ و /يا تجديدنظر آن مدارك الزامي ارجاع داده شده‏، مورد نظر است‏.

استفاده از مراجع زير براي كاربرد اين استاندارد الزامي است‏:

 

ASTM standards E4: 1997 Practices for load Verification of Testing Machines.

ASTM standards F1772: Terminology Relating to Climbing and Mountaineering Practices.

ASTM standards F1772: Specification for Labeling of Climbing and mountaineering Equipment.

EN 566: 1994 Slings

 

4 اصطلاحات و تعاريف

در اين استاندارد، اصطلاحات و /يا واژه‏ها با تعاريف زير به كار مي‏رود:

 1-4كارابين

وسيله‏اي است براي تحمل وزن بدن استفاده كننده‏، داراي دهانه‏اي كه معمولاؤ توسط زبانه‏، به صورت خودكار بسته مي‏شود.

يادآوري ـ زبانه برخي از كارابينها، داراي ابزار سدكننده يا قفل‏داري هستند كه بسته مانده كارابين را ضمانت مي‏كند.

 2-4كارابين قفل‏دار

داراي ملزوماتي بر روي زبانه است كه امكان باز شدن ناخواسته كارابين را كاهش مي‏دهد و به دو صورت قفل خودكار يا دستي عمل مي‏نمايد.

 3-4كارابين بدون قفل

كارابيني است كه در طراحي آن هيچگونه تمهيداتي جهت قفل كردن زبانه در نظر گرفته نشده است‏.

 4-4باز نگهدارنده زبانه

وسيله‏اي است كه زبانه كارابين را در حالت كاملاؤ باز نگه مي‏دارد و فقط با تحريك توسط دست و يا بارگذاري‏، زبانه بسته مي‏شود.

يادآوري ـ برخي از انواع كارابين‏ها داراي اينگونه وسيله‏اند.

 5-4وزن طبيعي بدن

عبارت است از وزني كه مطابق با وزن يك صخره‏نورد، مشابه‏سازي شده است‏. )نيروي آزمون عملكردي رديف  1در جدول را ملاحظه نماييد(

 6-4نقطه شكست

نقطه‏اي است كه در آن‏، قسمتي از كارابين شكسته يا دچار تخريب فيزيكي شود، بطوريكه ابزار بكار رفته جهت آزمون از اتصال خود رها شود.

 7-4استحكام نهايي

به حداكثر نيرويي گفته مي‏شود كه كارابين‏، در طي آزمون نيروي حداكثر، مي‏تواند قبل از رسيدن به نقطه شكست تحمل نمايد.

 8-4محور اصلي

بزرگترين قطر داخلي حلقه كارابين

 9-4محور كوچك

فاصله عمودي بين نقطه مركزي سطح داخلي زبانه كارابين با سطح داخلي ديواره پشتي آن را مي‏گويند.

 10-4زبانه

بخشي از كارابين است كه با حركت بر روي پين لولايي )زبانه لولايي‏(، يا به صورت كشويي )زبانه كشويي‏ (و يا چرخش پيچ )زبانه پيچي‏(، دهانه كارابين را باز و بسته مي‏نمايد.

 11-4بسته شدن دهانه به صورت خودكار

دهانه كارابين در هر حالتي كه به صورت باز قرار گيرد، با رها كردن زبانه‏، بايد به طور خودكار كاملاؤ بسته شود.

5 نمادها و يكاها

در ين استاندارد مقادير در دستگاه  SIبيان شده‏اند.

6 طبقه‏بندي

 1-6كارابينها را به دو طبقه تقسيم‏بندي مي‏نمايند:

طبقه الف ـ كارابين قفل‏دار

طبقه ب ـ كارابين بدون قفل

 2-6به غير از طبقه‏بندي ذكر شده‏، كارابين‏ها به انواع زير تقسيم مي‏شوند:

 1-2-6كارابين مبنا )نوع (B

شكل مبناي كارابين است كه به طور خودكار زبانه آن بسته شده و قابليت تحمل نيرو براي حمايت را دارا مي‏باشد )شكل  2را ملاحظه كنيد.(

 2-2-6كارابين ) HMSنوع (H

كارابيني است كه زبانه آن به صورت خودكار بسته شده و در حمايتهاي متحرك )پويا يا ديناميك‏(، مورد استفاده قرار مي‏گيرد. اين كارابين‏، عموماؤ به شكل گلابي است )شكل  3را ملاحظه كنيد.(

 3-2-6كارابين نوع K

كارابيني است كه زبانه آن بطور خودكار قفل مي‏شود و در اصل نسبت به ساير كارابين‏هاي ديگر قابليت تحمل نيروي بيشتري را داراست )جدول شماره  2را ملاحظه نماييد (كه به منظور تعليق محكم و ايمن كوهنورد در كارگاههاي ثابت به كار مي‏رود )شكل  4را ملاحظه كنيد.(

 4-2-6كارابين جهت‏دار )نوع (D

كارابيني است كه زبانه آن بطور خودكار بسته شده و جهت بارگذاري بر آن از پيش تعيين گرديده و همراه تسمه   1با كارابين‏هاي ديگر به كار برده مي‏شود )شكل  5را ملاحظه كنيد.(

 5-2-6كارابين ويژه قلاب‏خور )نوع (A

كارابيني است با طرح ويژه‏، داراي زبانه بسته شونده خودكار، كه براي اتصال مستقيم به نوع خاصي از قلاب طراحي شده است )شكل  6را ملاحظه كنيد.(

 6-2-6كارابين پيچي )اتصال سريع‏، نوع (Q

كارابيني است كه دهانه آن بوسيله يك زبانه چرخشي بسته مي‏شود و در حالت كاملاؤ بسته قابليت تحمل نيرو را دارا مي‏باشد )شكل  7را ملاحظه كنيد.(

 7-2-6كارابين بيضوي شكل )نوع (X

كارابيني است كه به طور خودكار زبانه آن بسته مي‏شود و قادر به تحمل نيروي زياد هنگام سقوط نيست )شكل  8را ملاحظه كنيد.(

7 ويژگيها

 1-7كليات

 1-1-7تمام قسمتها و لبه‏هاي كارابين كه با دست استفاده كننده و يا با اجزاء الحاقي به كارابين مانند طناب‏، تسمه‏، طنابچه اتصالي و تونيك )صندلي كوهنوردي‏(، تماس حاصل مي‏نمايند، بايد بدون هر گونه تيزي و زبري باشد.

 2-1-7زبانه كارابين‏، بايد طوري طراحي و ساخته شده باشد، كه هنگاميكه مطابق بند  4-9اين استاندارد مورد آزمون قرار مي‏گيرد، صحت عملكرد آن به مخاطره نيفتد.

 3-1-7سازوكار قفل كننده كارابين بايد طوري طراحي و ساخته شده باشد كه هنگاميكه مطابق بند  9-9اين استاندارد مورد آزمون قرار مي‏گيرد، صحت عملكرد سازوكار قفل كننده به مخاطره نيفتد.

 4-1-7استحكام نهايي محور اصلي كارابين با زبانه بسته‏، بايد مطابق بند  6-9اين استاندارد مورد آزمون قرار گيرد و نيروي لازم براي شكستن كارابين بررسي و ثبت شود.

 5-1-7استحكام نهايي محور اصلي كارابين با زبانه باز، بايد مطابق بند  7-9اين استاندارد مورد آزمون قرار گيرد تا نيروي لازم براي شكستن كارابين هنگام استفاده نادرست از آن‏، بررسي و ثبت شود.

 6-1-7استحكام نهايي محور كوچك كارابين با زبانه بسته‏، بايد مطابق بند  8-9اين استاندارد مورد آزمون قرار گيرد تا نيروي لازم براي شكستن كارابين در محور كوچك هنگام استفاده نادرست از آن بررسي و ثبت شود.

 2-7ويژگيهاي ظاهري

 1-2-7كارابين نوع X، بايد در دو طرف محور طولي مركزي خود تقارن نسبي داشته باشد. حداقل قطر خمش سطح داخلي انتهاي بزرگتر اين كارابين‏ها نبايد كمتر از  12ميلي‏متر باشد.

 2-2-7كارابين نوع H، بايد داراي مكانيسم قفل كننده زبانه باشد. اين كارابين‏، نبايد داراي مكانيسم بازنگهدارنده زبانه باشد.

 3-2-7كارابين نوع K، بايد داراي مكانيسم قفل كننده خودكار زبانه باشد.

 4-2-7كارابين‏هاي نوع  Aو D، بايد طوري طراحي شده باشند كه خط و جهت بارگذاري در آنها كاملاؤ تعيين و مشخص شده باشد.

 5-2-7فضاي دهانه‏اي كارابين‏هاي نوع B، H،  Dو  Xبايد حداقل  15ميلي‏متر باشد.

 6-2-7فضاي دهانه‏اي كارابين نوع  Kبايد حداقل  21ميلي‏متر باشد.

 7-2-7همانگونه كه در شكل شماره  9نشان داده شده است‏، كارابين‏هاي نوع B، H،  Dو  Kبايد در منطقه  Aخود، فضاي مناسب براي قرار دادن دو طناب با قطر اسمي  11ميليمتر را داشته باشند. به طوري كه طنابها مانع حركت زبانه از وضعيت بسته به وضعيت كاملاؤ باز و بالعكس نباشند.

8-2-7همانگونه كه در شكل شماره  10نشان داده شده است‏، كارابين نوع  Kبايد در منطقه  Aخود، فضاي مناسب براي جا دادن ميله‏اي با قطر اسمي  21ميلي‏متر داشته باشد. به طوري كه ميله مانع حركت زبانه از وضعيت بسته به وضعيت بسته به وضعيت كاملاؤ باز و بالعكس‏، نباشد.

9-2-7در كارابين‏هاي نوع Q، براي اينكه زبانه چرخشي از وضعيت كاملاؤ بسته‏، به وضعيت كاملاؤ باز درآيد، حداقل چهار دور كامل بايد بپيچد. زمانيكه زبانه چرخشي در وضعيت كاملاؤ متصل و بسته شده نيست‏، حداقل يك نشانه كاملاؤ واضح‏، مثل ديده شدن شيارهاي اتصال فوقاني زبانه‏، يا ديده شدن ناحيه‏اي با رنگ مغاير، بايد اين وضعيت را نشان دهد.

 10-2-7تمامي زبانه‏هاي لولايي‏، فقط بايد به طرف داخل و به طرف بدنه كارابين باز شوند. در برخي از انواع كارابين‏، زبانه مي‏تواند تا زاويه  20درجه نسبت به صفحه كارابين باز شود.

 11-2-7چفت بازنگهدارنده زبانه كارابين   2بايد طوري طراحي شده باشد، كه بتواند زبانه را تنها در وضعيت كاملاؤ باز نگه دارد. چفت بايد به گونه‏اي باشد كه زبانه به صورت خودكار، يا توسط اتصال كارابين به يك قلاب‏، و يا بوسيله بارگذاري بر روي كارابين‏، از وضعيت باز خارج شده و بسته شود.

 12-2-7مكانيسم قفل كننده دستي زبانه‏، براي قفل كردن زبانه در حالت بسته‏، نياز به عمل ارادي دست داشته و باز كردن زبانه توسط دست‏، نيازمند حداقل دو حركت متمايز است‏.

 13-2-7مكانيسم قفل كننده خودكار زبانه‏، بايد زمانيكه بسته مي‏شود به طور خودكار آن را قفل نمايد و باز كردن زبانه‏، بايد حداقل به دو حركت متمايز دست نياز داشته باشد.

 3-7ويژگيهاي عملكردي

 1-3-7عملكرد زبانه در حين آزمون وزن بدن

 1-1-3-7نيروي وزن بدن را  800±10)نيوتن‏(، )مطابق با نيروي آزمون عملكردي آمده در رديف يك جدول يك اين استاندارد (توسط دستگاه آزمون كشش در محور اصلي به هر كدام از كارابين‏هايي كه مورد آزمون وزن قرار مي‏گيرند، اعمال كنيد. )بعد از آزمون‏، هيچ نشانه‏اي از تخريب يا آسيب ديدگي‏، كه عملكرد صحيح كارابين را مختل كند، نبايد مشاهده شود.(

 2-1-3-7نيروي وزن بدن  800±10)نيوتن‏ (را، توسط دستگاه آزمون كشش بر محور اصلي كارابين بدون قفل اعمال كنيد. همزمان با بارگذار، زبانه كارابين بايد درست با همان كيفيت و عملكرد قبل از آزمون باز و بسته شود.

 3-1-3-7نيروي وزن بدن را توسط دستگاه آزمون كشش بر محور اصلي كارابين قفل‏دار اعمال كنيد. كارابين را قفل كنيد. پس از برداشتن نيرو، زبانه بايد توسط دست قابل برگشت به وضعيت قفل نشده باشد.

 2-3-7نيروهاي لازم براي عملكرد صحيح زبانه

 1-2-3-7زبانه‏هاي بسته شونده خودكار: زمانيكه اين كارابين‏ها بر اساس بند  6-9اين استاندارد مورد آزمون قرار مي‏گيرند، نيروي لازم براي باز كردن زبانه كارابين به اندازه  3ميلي‏متر، بايد بيشتر از پنج نيوتون باشد.

زمانيكه زبانه از وضعيت باز شده در هر حالت رها شود، بايد به وضعيت كاملاؤ بسته اوليه در آيد. اين شرايط، در مورد كارابين‏هاي داراي مكانيسم باز نگهدارنده زبانه نيز صادق است‏.

 2-2-3-7زبانه‏هاي داراي مكانيسم باز نگهدارنده

زمانيكه كارابينهاي داراي اينگونه مكانيسم‏، بر اساس بند  3-6-9اين استاندارد مورد آزمون قرار مي‏گيرند، حداقل نيروي لازم براي قرار دادن زبانه در حالت كاملاؤ باز، نبايد كمتر از  10نيوتن باشد. زمانيكه اين كارابين‏ها بر اساس بند  3-6-9اين استاندارد مورد آزمون قرار مي‏گيرند، نيرويي كه لازم است زبانه را از حالت كاملاؤ باز رها سازد، نبايد بيشتر از  15نيوتون باشد.

 3-3-7نيرويي برابر با  70درصد استحكام نهايي كارابين را مطابق با نيروي آزمون عملكردي رديف دو جدول شماره يك اين استاندارد، بر محور اصلي با زبانه بسته اعمال كنيد. بعد از اعمال اين نيرو، در هيچ كدام از كارابين‏ها، نبايد هيچ نشانه‏اي از تخريب يا آسيب ديدگي كه مانع انجام عملكرد صحيح كارابين گردد، ديده شود. قفل كارابين‏هاي قفل‏دار 7بايد با كيفيت و توان پيش از آزمون باز و بسته شود.

 4-3-7نيرويي برابر با نيروي آزمون عملكردي رديف  3جدول شماره  1اين استاندارد، بر محور اصلي كارابين قفل‏دار، و بطور همزمان‏، نيروي  50نيوتني را بر مركز زبانه آن و رو به داخل اعمال كنيد. زبانه نبايد در اين حالت باز شود. بعد از برداشتن اين نيرو، زبانه و قفل بايد كارايي كامل خود را داشته باشند.

 5-3-7استحكام نهايي محور اصلي كارابين با زبانه بسته براي هر كدام از كارابين‏هاي بدون قفلي كه تحت آزمون قرار مي‏گيرند، بايد برابر با بيشتر از مقادير جدول  1براي حداقل استحكام نهايي محور اصلي با زبانه بسته باشد.

 6-3-7استحكام نهايي محور اصلي كارابين با زبانه بسته براي هر كدام از كارابين‏هاي قفل‏داري كه تحت آزمون قرار مي‏گيرند، بايد برابر با بيشتر از مقادير جدول  1براي حداقل استحكام نهايي محور اصلي با زبانه بسته باشد.

 7-3-8استحكام نهايي محور اصلي كارابين با زبانه باز براي هر كدام از كارابين‏هاي بدون قفلي كه تحت آزمون قرار مي‏گيرند، بايد برابر يا بيشتر از مقادير جدول 1، براي حداقل استحكام نهايي محور اصلي با زبانه باز باشد.

 8-3-7استحكام نهايي محور اصلي كارابين با زبانه باز، براي هر كدام از كارابين‏هاي قفل‏داري كه تحت آزمون قرار مي‏گيرند، بايد برابر يا بيشتر از مقادير جدول 1، براي حداقل استحكام نهايي محور اصلي با زبانه باز باشد.

 9-3-7استحكام نهايي محور كوچك كارابين با زبانه بسته‏، براي هر كدام از كارابين‏هاي بدون قفلي كه تحت آزمون قرار مي‏گيرند، بايد برابر يا بيشتر از مقادير جدول شماره  1باشد.

 10-3-7استحكام نهايي محور كوچك كارابين با زبانه بسته‏، براي هر كدام از كارابين‏هاي قفل‏داري كه تحت آزمون قرار مي‏گيرند، بايد برابر يا بيشتر از مقادير جدول شماره  1باشد.

يادآوري ـ حداقل استحكام نهايي اختصاصي انواع كارابين‏، در جدول شماره  2نشان داده شده است‏. توصيه مي‏شود كه براي آزمون اختصاصي انواع كارابين‏ها، از نيروهاي ذكر شده در اين جدول استفاده شود.

8 نمونه‏برداري

حداقل نمونه‏هاي لازم از هر بهر توليدي براي هر كدام از آزمونها، به شرح زير مي‏باشد.

 1-8حداقل  5نمونه‏هاي لازم از هر بهر توليدي براي هر كدام از آزمونها، به شرح زير مي‏باشد:

ـ آزمون عملكرد زبانه در آزمون وزن بدن

ـ آزمون محور اصلي با زبانه بسته و نيروي  70درصدي استحكام نهايي

ـ آزمون استحكام نهايي محور اصلي با زبانه بسته

 2-8حداقل  5نمونه براي آزمون استحكام نهايي محور اصلي با زبانه باز

 3-8حداقل  5نمونه براي آزمون استحكام نهايي محور كوچك با زبانه بسته

9 روش آزمون

كليه آزمونهاي اين استاندارد، آزمونهاي مخرب هستند، بنابراين هرگز نبايد كارابين‏هايي را كه مورد اين آزمون‏ها قرار مي‏گيرند )مگر جهت بررسي نتايج آزمون‏ (مورد استفاده قرار داد.

 1-9مواد و وسايل لازم

 1-1-9دستگاه آزمون كشش

اين دستگاه‏، بايد مطابق با روش آمده در استاندارد ملي ايران ....   3بوده و براي استحكام نهايي تمامي كارابين‏هاي مورد آزمون مناسب باشد.

 2-1-9اتصالات آزمون و وسايل كمكي

چهار پين جهت آزمونهاي آمده در اين استاندارد لازم است‏. اين پينها بايد از فولاد آلياژي عمليات حرارتي شده با حداقل سختي  60راكول  (HRC)Cتهيه شوند.

دو پين را با قطر  12±0/1ميلي‏متر و دوپين ديگر را با قطر  10±0/1ميلي‏متر در نظر بگيريد. ميانگين زبري سطح  (Ra)نبايد بيش از  0/8ميكرومتر، و )حداكثر زبري سطح‏ (Rmax) (نبايد بيش از  6/3ميكرومتر باشد.

اتصالات بايد طوري طراحي شده باشند كه پين‏ها در آن نچرخند و در هنگام وارد كردن‏، كارابين براحتي روي پين حركت كرده و جاي خود را پيدا كند. )شكلهاي  11و  12را ببينيد(

 3-1-9گريس موليبدنيوم

 2-9شرايط محيط آزمون

دماي محيط بايد بين  15و  23درجه سلسيوس باشد.

يادآوري ـ ممكن است در هنگام آزمون‏، كارابين‏ها از فك‏ها جدا شده و پرتاب شوند. در هنگام آزمون بايد از يك پرده يا حفاظ ايمني استفاده كرد و عينك ايمني به چشم زد. اين آزمونها نبايد به تنهايي انجام شوند.

 3-9شرايط عمومي

كارابين را بر اساس بند  1-1-7و بندهاي  1-2-7تا  13-2-7مورد بازرسي چشمي قرار دهيد.

 4-9باز شدن زبانه كارابين

آزمونهاي زير را براي كارابين‏هاي نوع B، H،  Dو  Kانجام دهيد.

 1-4-9ميله‏اي با قطر اسمي  15±0/01ميلي‏متر را از ميان دهانه باز كارابين‏هاي نوع B، H،  Dو  Kعبور دهيد.

 2-4-9ميله‏اي با قطر اسمي  21±0/01ميلي‏متر را از ميان دهانه باز كارابين نوع  Kعبور دهيد. زمانيكه ميله مطابق شكل  10در منطقه  Aكارابين قرار دارد، بررسي كنيد كه زبانه كارابين بدون اينكه با ميله تماس حاصل نمايد به طور كامل باز و بسته شود.

 3-4-9براي كارابين‏هاي نوع B،  Hو  Dدو ميله با قطر اسمي  11±0/01ميلي‏متر را مطابق شكل  9در منطقه  Aطوري قرار دهيد كه با هم و با بدنه داخلي كارابين در تماس باشند. دو ميله در اين وضعيت بايد طوري قرار گيرند كه زبانه بتواند بدون برخورد با آنها، به طور كامل باز و بسته شود.

 5-9روش انجام آزمون عملكرد زبانه كارابين هنگام اعمال نيروي وزن بدن

 1-5-9تمام قسمتهاي پينها را كه كارابين با آنها در تماس است‏، روغنكاري نمائيد.

 2-5-9كارابين را بر روي پين آزمون با قطر  12ميلي‏متر قرار دهيد )شكل  11را ملاحظه كنيد (پين‏هاي آزمون را در انحناي كارابين قرار دهيد.

اگر كارابين‏، تسمه ثابت دارد كه نيرو مستقيماؤ به آنها وارد مي‏شود، نيروي آزمون را بوسيله يكي از پين‏هاي آزمون با قطر  10ميلي‏متر و مطابق با استاندارد ملي ايران به شماره ....   4مستقيما بر روي تسمه وارد كنيد.

چنانچه كارابين داراي تسمه قابل تعويض مي‏باشد، نيروي آزمون را بوسيله يكي از پين‏هاي آزمون با قطر  10ميلي‏متر بر تسمه كوتاه وارد كنيد.

 3-5-9نيروي آزمون عملكردي را مطابق با رديف  1جدول  1اين استاندارد، با سرعت  10±5ميلي‏متر بر دقيقه بر كارابين اعمال كنيد بدون آنكه اين نيرو از  ±2درصد بيشتر شود.

يادآوري ـ سرعت اختصاصي دور شدن فك‏هاي دستگاه آزمون از هم )سرعت بارگذاري‏ (براي كارابين‏هاي تسمه‏دار متفاوت بوده و بايد هنگام انجام آزمونهاي كششي در گستره  50تا  200ميلي‏متر در دقيقه باشد.

 4-5-9نيروي وارده بر كارابين بدون قفل را ثابت نگه داشته و عملكرد زبانه را به دقت بررسي كنيد. در گزارش قيد كنيد كه آيا زبانه همانگونه كه انتظار مي‏رود باز و بسته مي‏شود يا نه‏؟ نيروي كششي بكار رفته را ثبت كنيد.

 5-5-9نيروي وارد بر كارابين قفل‏دار را، در حالتي كه مكانيسم قفل كننده‏اش باز است‏، ثابت نگه داشته و در گزارش قيد كنيد كه آيا زبانه همانگونه كه انتظار مي‏رود باز و بسته مي‏شود يا نه‏؟ نيروي كشي بكار رفته را نيز ثبت كنيد. مكانيسم قفل كننده را بوسيله دست در وضعيت قفل شده قرار داده و نيرو را برداريد.

 6-5-9در كارابين‏هاي قفل‏دار، مكانيسم قفل كننده را با دست آزاد كنيد. در گزارش آزمون بيان كنيد كه آيا مكانيسم قفل كننده بوسيله دست از وضعيت قفل شده خارج مي‏شود يا نه‏؟

 6-9آزمون نيروهاي وارده بر زبانه

 1-6-9زبانه لولايي

هنگامي كه كارابين به دستگها كشش متصل است ولي بر محور اصلي آن بارگذاري نشده‏، نيروي  5±0/1نيوتني را )مطابق شكل  (13بر زبانه كارابين وارد نماييد. جهت و خط وارد شدن نيرو بر زبانه‏، بايد عمود به خط راستي باشد كه در حالت بسته زبانه‏، از لولاي زبانه به وسط انتهاي ديگر آن )جاييكه پين اتصالي زبانه با حلقه بالايي قرار دارد (كشيده مي‏شود.

در چنين حالتي‏، بررسي نمائيد كه زبانه كارابين‏، تحت اثر نيرو، به اندازه‏اي باز نشده باشد كه يك ميله با قطر  3±0/01ميلي‏متر بتواند از دهانه ايجاد شده‏، عبور نماييد دقت نماييد كه زبانه بتواند بوسيله دست كاملاؤ باز شده و در صورتيكه از هر موقعيت باز )يا موقعيت باز نگه دارنده زبانه‏ (رها شود، به طور كامل بسته شود.

2-6-9زبانه كشويي

هنگامي كه كارابين به دستگاه كشش متصل است ولي بر محور اصلي آن بارگذاري نشده‏، يك نيروي  5±0/1نيوتني را، بر نقطه‏اي كه باز شدن زبانه را ممكن مي‏سازد، در جهتي كه حداكثر كارآيي را داشته باشد، وارد كنيد.

در چنين حالتي‏، بررسي نماييد كه زبانه كارابين‏، تحت اثر نيرو، به اندازه‏اي باز نشده باشد كه يك ميله با قطر  3±0/01ميلي‏متر بتواند از دهانه ايجاد شده‏، عبور نمايد. دقت نماييد كه زبانه بتواند بوسيله دست كاملاؤ باز شده و در صورتيكه از هر موقعيت باز )يا از موقعيت باز نگه دارنده زبانه رها شود، به طور كامل بسته شود.

 3-6-9زبانه با مكانيسم باز نگهدارنده

 1-3-6-9زمانيكه زبانه در وضعيت تقريبي كاملاؤ باز است‏، نيرويي را بر زبانه وارد كنيد تا بتواند آن را در وضعيت باز نگهدارنده تثبيت كند. دقت نماييد كه زبانه بوسيله نيروي كمتر از  10نيوتني )وارده بر هر نقطه از كارابين‏ (نتواند باز نگه داشته شود.

 2-3-6-9در مورد چگونگي آزاد شدن زبانه‏، از وضعيت باز نگهداشته شده در حين كاربرد معمولي خود، به دستورالعمل سازنده كارابين رجوع كنيد. چنانچه زبانه كارابين در صورتي كه وضعيت باز نگه داشته شده خود آزاد مي‏گردد كه به نوع خاصي از قلاب وصل شود، سازنده موظف خواهد بود آن قلاب مخصوص را به همراه كارابين‏، جهت انجام اين آزمون در اختيار قرار دهد. دقت كنيد كه زبانه براي خارج شدن از حالت باز، به نيروي بيشتر از  15نيوتن )وارده در جهتي كه با دستورالعمل توليدكننده مطابقت دارد (احتياج نداشته باشد.

 7-9آزمون محور اصلي

كارابين را به دستگاه آزمون كشش متصل نموده و به وسيله دو پين )با قطر  12±0/01ميلي‏متر(، كه نسبت به محور اصلي كارابين به طور عمودي متصل شده‏اند، نيرو را بر آن وارد نماييد. اين موضوع حائز اهميت است كه كارابين‏، در شروع آزمون و در زمان وارد شدن نيرو، بتواند آزادانه جاي مناسب خود را بر روي پين‏ها پيدا كند. در جاييكه پين‏ها با قسمت فلزي نمونه مورد آزمون تماس حاصل مي‏نمايند، بايد بوسيله گريس موليبدنيومي به خوبي پوشيده شوند.

ابتدا براي اطمينان از اينكه پين‏ها مانعي براي حركت زبانه ايجاد نمي‏نمايند، نيروي كوچكي را عمود بر جهت بارگذاري بر كارابين وارد نماييد. اين مورد مخصوصاؤ در آزمون باز كردن زبانه اهميت دارد. نيروي جداكننده بايد برابر نيروي وزن كارابين باشد.

كارابين را مي‏توان در يك دستگاه آزمون با محور افقي مورد آزمون قرار داد. در چنين دستگاهي‏، كارابين در يك صفحه عمودي در حالتي قرار مي‏گيرد كه زبانه آن به طرف پايين باشد.

كارابين‏هاي قلاب خور ويژه‏، براي آزمون‏، بايد به قلابي كه سازنده در اختيار قرار مي‏دهد، متصل گردند. اين قلاب‏ها بايد اين قابليت را داشته باشند كه در جهت مناسب و بوسيله يكي از پين‏هاي دستگاه كشش‏، بارگذاري شوند. در غير اين صورت‏، بايد به يكي از فك‏هاي دستگاه كشش متصل شوند. چنانچه كارابين جهت‏دار )نوع  (Dبا تسمه ثابتي كه مستقيماؤ متحمل فشار تسمه وارد نمايند. چنانچه كارابين تسمه قابل تعويض دارد، سازنده موظف خواهد بود به همراه كارابين تسمه كوتاه مناسبي براي آزمون در اختيار گذارد.

هنگام اجراي آزمون كارابين با زبانه بسته‏، كارابين‏هاي داراي مكانيسم قفل كننده دستي‏، بايد با مكانيسم قفل كننده در وضعيت قفل نشده مورد آزمون قرار گيرند.

 1-7-9روش آزمون اعمال نيروي  70درصدي استحكام نهايي در محور اصلي با زبانه بسته‏.

 1-1-7-9تمام قسمتهاي پينها را كه كارابين با آنها در تماس است‏، روغنكاري نماييد.

 2-1-7-9كارابين را بر روي پين آزمون با قطر  12ميلي‏متر، قرار دهيد )شكل  11را ملاحظه كنيد .(پين‏هاي آزمون را در انحنأ كارابين قرار دهيد.

اگر كارابين‏، تسمه ثابت دارد كه نيرو مستقيماؤ به آن وارد مي‏شود، نيروي آزمون را بوسيله يكي از پين‏هاي آزمون با قطر  10ميلي‏متر و مطابق استاندارد ملي ايران مستقيماؤ بر روي تسمه وارد كنيد.

چنانچه كارابين داراي تسمه قابل تعويض مي‏باشد، نيروي آزمون را بوسيله يكي از پين‏هاي آزمون با قطر  10ميلي‏متر بر تسمه كوتاه وارد كنيد.

 3-1-7-9نيروي آزمون عملكردي را مطابق با رديف  2جدول  1اين استاندارد با سرعت  10±5ميلي‏متر بر دقيقه بر كارابين اعمال كنيد، بدون اينكه اين نيرو از  ±2درصد بيشتر شود رواداري اين نيرو بايد  ±2درصد باشد

يادآوري ـ سرعت مخصوص دور شدن فك‏هاي دستگاه آزمون از هم )سرعت بارگذاري‏(، براي كارابين‏هاي تسمه‏دار، متفاوت بوده و بايد هنگام انجام آزمونهاي كششي‏، در دامنه  50تا  200ميلي‏متر در دقيقه باشد.

 4-1-7-9نيروي وارد بر كارابين را آزاد كنيد.

 5-1-7-9زبانه را باز و بسته كنيد و عملكرد آن را به طور دقيق بررسي كنيد.

 6-1-7-9در گزارش آزمون‏، نيروي واقعي بكار برده شده را ثبت كنيد. همچنين اين نكته را، ثبت كنيد. همچنين اين نكته را، كه آيا زبانه‏، همانگونه كه انتظار مي‏رود باز و بسته مي‏شود يا نه‏؟

 2-7-9آزمون استحكام نهايي محور اصلي يا زبانه بسته

 1-2-7-9تمام قسمتهاي پين‏ها را كه كارابين با آنها در تماس است‏، روغنكاري نماييد.

 1-2-7-9كارابين را بر روي اين آزمون با قطر  12ميلي‏متر قرار دهيد )شكل  11را ببينيد .(پين‏هاي آزمون را در انحنأ كارابين قرار دهيد.

اگر كارابين‏، تسمه بسته‏اي دارد كه نيرو مستقيماؤ به آن وارد مي‏شود، نيروي آزمون را بوسيله يكي از پين‏هاي آزمون با قطر  10ميلي‏متر و مطابق با استاندارد ملي ايران مستقيماؤ بر روي تسمه وارد كنيد. چنانچه كارابين داراي تسمه قابل تعويض مي‏باشد، نيروي آزمون را بوسيله يكي از پين‏هاي آزمون با قطر  10ميلي‏متر بر روي تسمه كوتاه وارد كنيد.

 3-2-7-9بارگذاري كارابين را با سرعت  30±5ميلي‏متر بر دقيقه آنقدر ادامه دهيد تا كارابين شكسته شود.

يادآوري ـ سرعت مخصوص دور شدن فك‏هاي دستگاه آزمون از هم )سرعت بارگذاري‏(، براي كارابين‏هاي تسمه‏دار، متفاوت بوده و بايد هنگام انجام آزمونهاي كششي در دامنه  50تا  200ميلي‏متر در دقيقه باشد.

 4-2-7-9استحكام نهايي را گزارش آزمون ثبت كنيد.

 3-7-9روش آزمون استحكام نهايي محور اصلي با زبانه باز

 1-3-7-9تمام قسمتهاي پين‏ها را كه كارابين با آنها در تماس است‏، روغنكاري نماييد.

 2-3-7-9كارابين را بر روي پين آزمون با قطر  12ميلي‏متر، قرار دهيد )شكل  11را ببينيد .(پين‏ها آزمون را در انحنأ كارابين قرار دهيد.

اگر كارابين‏، تسمه ثابت دارد كه نيرو مستقيماؤ به آن وارد مي‏شود، نيروي آزمون را بوسيله يكي از پين‏هاي آزمون با قطر  10ميلي‏متر و مطابق با استاندارد ملي ايران مستقيماؤ بر روي تسمه وارد كنيد. چنانچه كارابين داراي تسمه قابل تعويض مي‏باشد، نيروي آزمون را بوسيله يكي از پين‏هاي آزمون با قطر  10ميلي‏متر بر روي تسمه كوتاه وارد كنيد.

 3-3-7-9در وضعيتي كه دهانه كارابين با وسيله مناسب باز نگه داشته شده است‏، تا هنگام شكسته شدن آن نيرويي با سرعت  30±5ميلي‏متر بر دقيقه بر آن وارد كنيد.

يادآوري ـ سرعت مخصوص دور شدن فك‏هاي دستگاه آزمون از هم )سرعت بارگذاري‏(، براي كارابين‏هاي تسمه‏دار، متفاوت بوده و بايد هنگام انجام آزمونهاي كششي در دامنه  50تا  200ميلي‏متر در دقيقه باشد.

 4-3-7-9استحكام نهايي را در گزارش آزمون ثبت كنيد.

 8-9آزمون محور كوچك

مراحل اجراي آزمون محور كوچك را نيز مانند مراحل آزمون محور اصلي )بند  7-9اجرا كنيد. با اين تفاوت كه در اينجا قطر پين‏هاي بارگذاري بايد  10±0/01ميلي‏متر بوده و از گريس پوشيده نشده باشند. جهت بارگذاري بايد مطابق شكل  12باشد.

 1-8-9روش آزمون استحكام نهايي محور كوچك با زبانه بسته

 2-8-9كارابين را مطابق شكل  11بر روي پين آزمون با قطر  10ميلي‏متر قرار دهيد. )پيوست الف را ملاحظه كنيد.(

 3-8-9در مورد كارابينهاي قفل‏دار، كارابين را در وضعيت قفل شده مورد آزمون قرار دهيد.

 4-8-9براي جلوگيري از جابجايي و حركت پين‏هاي آزمون هنگام كار، يكي از روشهاي زبر را بكار بريد:

روش 1ـ همانگونه كه در شكل  11نشان داده شده است‏، بوسيله ابزار مناسب گوديهاي با عمق مناسب بر روي بدنه‏، زبانه‏، و يا مكانيسم قفل كننده كارابين‏، جهت قرار گرفتن پين‏ها در آن ايجاد كنيد. اين گوديها نبايد به گونه‏اي باشند كه خود باعث شكسته شدن كارابين هنگام آزمون گردند.

روش 2ـ همانگونه كه در شكل  11نشان داده شده است‏. گيره‏هايي را براي قرار دادن پينهاي آزمون در وضعيت مناسب بكار بريد.

اگر فاصله بين زبانه و سطح داخلي ديواره پشتي كارابين با قطر  10ميلي‏متري پين‏ها تناسب ندارد، پين‏ها را طوري اصلاح كنيد كه بتوان آنها را مطابق شكل  11در وضعيت مناسب قرار داد.

 5-8-9بارگذاري كارابين را با سرعت  30±5ميلي‏متر بر دقيقه‏، آنقدر ادامه دهيد تا كارابين شكسته شود.

يادآوري ـ سرعت مخصوص دور شدن فك‏هاي دستگاه آزمون از هم )سرعت بارگذاري‏(، براي كارابين‏هاي تسمه‏دار، متفاوت بوده و بايد هنگام انجام آزمونهاي كششي در دامنه  50تا  200ميلي‏متر در دقيقه باشد.

 6-8-9استحكام نهايي را در گزارش آزمون ثبت كنيد.

 9-9روش آزمون مكانيسم قفل كننده

 1-9-9تمام قسمتهايي پين‏ها را كه كارابين با آنها در تماس است‏. روغنكاري نماييد.

 2-9-9كارابين را بر روي پين آزمون با قطر  12ميلي‏متر قرار دهيد )شكل  11را ملاحظه كنيد .(پين‏هاي آزمون را در انحنأ كارابين قرار دهيد.

چنانچه كارابين‏، تسمه ثابت دارد كه نيرو مستقيماؤ به آن وارد مي‏شود، نيروي آزمون را بوسيله يكي از پين‏هاي آزمون با قطر  10ميلي‏متر و مطابق با استاندارد ملي ايران به شماره .....، مستقيماؤ بر تسمه وارد كنيد.

اگر كارابين تسمه قابل تعويض دارد، نيروي آزمون را بوسيله يكي از پين‏هاي آزمون با قطر  10ميلي‏متر بر يك تسمه كوتاه وارد كنيد.

 3-9-9مكانيسم قفل كننده را در وضعيت قفل شده قرار دهيد.

 4-9-9نيروي ثابت  50نيوتني را بر مركز زبانه وارد كنيد.

 5-9-9نيروي آزمون عملكردي را مطابق را رديف  3جدول  1اين استاندارد با سرعت  10±5ميلي‏متر بر دقيقه كارابين اعمال كنيد بدون اينكه اين نيرو از  ±2درصد بيشتر شود.

يادآوري ـ سرعت مخصوص دور شدن فك‏هاي دستگاه آزمون از هم )سرعت بارگذاري‏(، براي كارابين‏هاي تسمه‏دار، متفاوت بوده و بايد هنگام انجام آزمونهاي كششي در دامنه  50تا  200ميلي‏متر در دقيقه باشد.

 6-9-9صحت اين موضوع را بررسي كنيد كه زبانه در محدوده نيروي صفر تا نيروي آزمون عملكردي رديف  3جدول  1اين استاندارد باز نمي‏شود. نيروي وارده بر كارابين را برداريد.

 7-9-9هنگاميكه نيرو برداشته شد، بايد زبانه كارابين و مكانيسم قفل كننده عملكرد صحيح داشته باشند.

 8-9-9در گزارش ثبت كنيد كه آيا زبانه باز و بسته مي‏شود يا نه‏؟ همچنين ثبت كنيد كه مكانيسم قفل كننده كاملاؤ خوب كار مي‏كند يا نه‏؟

 10-9گزارش نتايج آزمون

اطلاعات زير را گزارش كنيد:

 1-10-9نام آزمايشگاه يا سازمان معتبري كه آزمونهاي مكانيكي در آنجا انجام شده است‏.

 2-10-9تاريخ انجام آزمون

 3-10-9مدل و علامت تجاري كارابين‏هاي مورد آزمون

 4-10-9اطلاعات مورد نياز براي دستگاه آزمون كشش

 5-10-9نام و نام‏خانوادگي آزمونگر

 6-10-9تعداد بندهاي آزمون

 7-10-9نتايج عملكرد زبانه در آزمون وزن بدن شامل‏:

 1-7-10-9نيروي واقعي بكار رفته

 2-7-10-9زبانه باز مي‏شود يا نه‏؟

 3-7-10-9زبانه بسته مي‏شود يا نه‏؟

 4-7-10-9هنگاميكه مكانيسم قفل كننده در حالت قفل شده است‏، آيا زبانه باز مي‏شود يا نه‏؟

 5-7-10-9آيا مكانيسم قفل كننده مي‏تواند از وضعيت قفل شده خارج شود يا نه‏؟

 8-10-9نتايج آزمون نيروي  70درصدي استحكام نهايي بر محور اصلي با زبانه بسته

 1-8-10-9نيروي واقعي بكار برده شده

 2-8-10-9آيا زبانه باز مي‏شود يا نه‏؟

 3-8-10-9آيا زبانه بسته مي‏شود يا نه‏؟

 9-10-9نتايج آزمون مكانيسم قفل كننده

 1-9-10-9آيا زبانه باز مي‏شود يا نه‏؟

 2-9-10-9آيا مكانيسم قفل كننده كاملاؤ خوب كار مي‏كند يا نه‏؟

 10-10-9استحكام نهايي محور اصلي با زبانه بسته

 11-10-9استحكام نهايي محور اصلي با زبانه باز

 12-10-9استحكام نهايي محور كوچك با زبانه بسته

يادآوري ـ هنگاميكه كارابين سفارش داده شده يا به فروش مي‏رسد، بايد به خريدار گواهينامه‏اي ارائه گردد مبني بر اينكه نمونه‏هاي ارائه شده مطابق با اين استاندارد بوده و تمامي ويژگيهاي مورد نياز را دارا مي‏باشد.

10 نشانه‏گذاري

اطلاعات زير بايد به صورت روشن و پايدار، بر روي هر كارابين حك گردد:

1ـ نام يا علامت اختصاري سازنده‏، وارد كننده و يا تهيه كننده

2ـ نوع كارابين‏، در دايره‏اي )طبق بند  (6براي كارابين‏هاي نوع H،  Kو  Xمشخص شود.

3ـ حداقل استحكام نهايي از طرف سازنده كارابين‏، با واحد كيلونيوتن به صورت گرد شده و عدد صحيح‏، براي انواع بارگذاري زير:

ـ محور اصلي با زبانه باز

ـ محصور اصلي با زبانه بسته

ـ محور كوچك

نشانه‏گذاري بايد مطابق شكل شماره  14بوده و علامت  KNدر ابتدا يا انتهاي نشانه‏گذاري حك شود. استحكام مشخص شده بايد عددي صحيح باشد.

 پيوست الف

توضيح در مورد نقاط اعمال نيرو بر محور كوچك

)الزامي‏(

الف - 1براي آزمون محور كوچك‏، نقطه اعمال نيرو به دلايل زير تعيين مي‏گردد:

الف - 2تمام كارابين‏ها، در زبانه خود پين‏هايي ندارند كه بعنوان نقاط اندازه‏گيري بكار روند.

الف - 3مركز دهانه چهارچوب كارابين‏، به اين خاطر بعنوان نقطه اعمال نيرو تعيين شده است كه در كارابينهاي مختلف با طرحهاي متفاوت براحتي قابل تشخيص است‏.

الف - 4اين نقاط براي سازندگان كارابين قابل تكرار است‏.

پيوست ب

تاريخچه حداقل نيروهاي استاندارد كوهنوردي

)اطلاعاتي‏(

ب - 1استاندارد اوليه طنابهاي كوهنوردي‏، در حدود سال  1970نوشته شد. يكي از ويژگيهاي طناب كه مي‏بايد با استانداردهاي ملي ايران ....   5مطابق باشد، اين است كه طناب بايد بتواند در اولين آزمون "سقوط آزاد "حداكثر نيروي شوك را تا ميزان كمتر از  12كيلو نيوتن محدود نمايد. اين مقدار نيرو، از تحقيقات انجام شده بر روي چتربازان بدست آمده بود. مشخص شده بود كه بدن انسان در داخل زين كوهنوردي‏، مي‏تواند بدون صدمه ديدن‏، حداكثر يك نيروي  12كيلونيوتني را تحمل نمايد. طناب استاندارد UIAA، مي‏بايد حداكثر، نيروي شوك يك كوهنورد سقوط كننده  80كيلوگرمي را در بدترين شكل سقوط يك كوهنورد پيشرو، تا همان ميزان  12كيلو تن‏، محدود كند. بنابراين‏، حداكثر نيرويي كه مي‏بايست در يك سقوط بسيار شديد به كوهنورد منتقل شود،  12كيلونيوتن است‏.

ب - 2حداقل مقدار نيرو براي كارابينها، بر اساس حداكثر نيروي شوك ممكنه در هنگام استفاده از طناب كوهنوردي تعيين مي‏گردد. اگر كوهنورد بر طناب‏، نيرويي تا  12كيلونيوتن وارد مي‏سازد، پس زمانيكه كارابين در وضعيت پاندولي بكار مي‏رود، علاوه بر آن مي‏بايد با دو سوم همين مقدار نيرو مواجه شود )يك سوم اين نيرو در اثر اصطكاك با كارابين جذب مي‏گردد(

بنابراين‏:

 12) = 20كيلونيوتن :12 + (2/3×

اين نيروي  20كيلونيوتني‏، حداقل نيروي مجاز براي كارابين‏هاي سبك وزن  (UIAA)مي‏باشد.

 

 

 

 

 

 

 

1- Sling

2- gate-open latch

3- در دست شماره گرفتن است  

4-    

5- تا تدوين استاندارد، به استاندارد  UIAAمراجعه شود.


 

ISLAMIC REPUBLIC OF IRAN

 

Institute of Standards and Industrial Research of Iran

 

ISIRI NUMBER

 

5926

 

 

Climbing and mountaineering carabiners requirements and test methods

 

 

 

1st Edition