4580

آيين كار كفسازي زمينهاي ورزشي كفهاي درجا و ثابت

چاپ اول

بهمن ماه 1377

موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران

موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران تنها سازماني است در ايران كه بر طبق قانون ميتواند استاندارد رسمي فرآورده ها را تعيين و تدوين و اجراي آنها را با كسب موافقت شورايعالي استاندارد اجباري اعلام نمايد. وظايف و هدفهاي موسسه عبارتست از:

(تعيين، تدوين و نشر استانداردهاي ملي – انجام تحقيقات بمنظور تدوين استاندارد بالا بردن كيفيت كالاهاي داخلي، كمك به بهبود روشهاي توليد و افزايش كارائي صنايع در جهت خودكفائي كشور- ترويج استانداردهاي ملي – نظارت بر اجراي استانداردهاي اجباري – كنترل كيفي كالاهاي صادراتي مشمول استانداردهاي اجباري و جلوگيري از صدور كالاهاي نامرغوب بمنظور فراهم نمودن امكانات رقابت با كالاهاي مشابه خارجي و حفظ بازارهاي بين المللي كنترل كيفي كالاهاي وارداتي مشمول استاندارد اجباري بمنظور حمايت از مصرف كنندگان و توليدكنندگان داخلي و جلوگيري از ورود كالاهاي نامرغوب خارجي راهنمائي علمي و فني توليدكنندگان، توزيع كنندگان و مصرف كنندگان – مطالعه و تحقيق درباره روشهاي توليد، نگهداري، بسته بندي و ترابري كالاهاي مختلف – ترويج سيستم متريك و كاليبراسيون وسايل سنجش – آزمايش و تطبيق نمونه كالاها با استانداردهاي مربوط، اعلام مشخصات و اظهارنظر مقايسه اي و صدور گواهينامه هاي لازم).

موسسه استاندارد از اعضاء سازمان بين المللي استاندارد مي باشد و لذا در اجراي وظايف خود هم از آخرين پيشرفتهاي علمي و فني و صنعتي جهان استفاده مي نمايد و هم شرايط كلي و نيازمنديهاي خاص كشور را مورد توجه قرار مي دهد.

اجراي استانداردهاي ملي ايران بنفع تمام مردم و اقتصاد كشور است و باعث افزايش صادرات و فروش داخلي و تأمين ايمني و بهداشت مصرف كنندگان و صرفه جوئي در وقت و هزينه ها و در نتيجه موجب افزايش درآمد ملي و رفاه عمومي و كاهش قيمتها مي شود.

كميسيون آيين كار كفسازي زمينهاي ورزشي كفهاي درجا و ثابت
رئيس
مشاور موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران	مهندس معمار	لك مظاهري- حسام الدين
اعضاء
سازمان تربيت بدني - دفتر فني مهندسي	مهندس معمار	آقابيگي- آذرميدخت
كارشناس آزاد	كارشناس ارشد بهداشت محيط زيست	بازرگان- ناصر
سازمان نوسازي و تجهيز مدارس - دفتر تحقيقات	دكتر آرشيتكت	جزاير الموسوي- علي
مشاور موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران	كارشناس شهرسازي	حناچي- سيمين
سازمان آتش نشاني و خدمات ايمني شهرداري تهران	مهندس ايمني	عرب زاده- حميد
كارشناس آزاد	مهندس مكانيك	كاروني- رضا
وزارت آموزش و پرورش	ليسانس بهداشت	كريم دادي- مهوش
دبير
موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران	مهندس معمار	صدرائي شاملو- حسن

فهرست مطالب

كميسيون آئين كار كف سازي زمينهاي ورزشي كفهاي درجا و ثابت

مقدمه

هدف و دامنه كاربرد

تعاريف

انواع كفهاي درجا و ثابت

بسمه تعالي

پيشگفتار

استاندارد آئين كار كفسازي زمينهاي ورزشي - كفهاي درجا و ثابت بوسيله كميسيون فني مربوطه تهيه و تدوين شده و در پنجاه و چهارمين كميته ملي استاندارد ساختمان مورخ 76/12/11 مورد تاييد قرار گرفته , اينك باستناد بند 1 ماده 3 قانون اصلاحي قوانين و مقررات موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران مصوب بهمن 1371 بعنوان استاندارد رسمي ايران منتشر ميگردد .

براي حفظ همگامي و هماهنگي با پيشرفتهاي ملي و جهاني در زمينه صنايع و علوم , استانداردهاي ايران در مواقع لزوم مورد تجديد نظر قرار خواهند گرفت و هر گونه پيشنهادي كه براي اصلاح يا تكميل اين استانداردها برسد در هنگام تجديد نظر در كميسيون فني مربوط مورد توجه واقع خواهد شد .

بنابراين براي مراجعه به استانداردهاي ايران بايد همواره از آخرين چاپ و تجديد نظر آنها استفاده نمود .

در تهيه و تدوين اين استاندارد سعي شده است كه ضمن توجه به شرايط موجود و نيازهاي جامعه حتي المقدور بين اين استاندارد و استاندارد كشورهاي صنعتي و پيشرفته هماهنگي ايجاد شود .

لذا با بررسي امكانات و مهارتهاي موجود و اجراي آزمايشهاي لازم اين استاندارد با استفاده از منابع زير تهيه گرديده است :

1- موازين فني ورزشگاههاي كشور ( جلد دوم ) - مقررات و معيارهاي طراحي مراكز ورزشي - نشريه شماره 2-13 سازمان برنامه و بودجه - سال 1375

2- DIN 18039

كميسيون آئين كار كف سازي زمينهاي ورزشي كفهاي درجا و ثابت

0- مقدمه

چگونگي ساختمان كف و پوشش نهايي آن , يكي از مهمترين موارد زير سازي و روكاري زمينهاي ورزشي است , كه با توجه به شرايط مطلوب هر يك از ورزش ها نياز به انتخاب مناسب و اجراي دقيق دارد . انتخاب نوع كف نه تنها تاثير زيادي در كيفيت بازي ورزشكاران دارد , بلكه در هزينههاي اجرا و نگهداري نيز بسيارموثر خواهد بود . به طور كلي هرگونه فعاليت ورزشي بر روي هر سطحي ميتواند قابل انجام باشد , ليكن ايمني بازيكنان و كيفيت بازي بر اساس استانداردهاي بين المللي داراي حداقلي است , كه بايد با انتخاب صحيح و مناسب كف تامين گردد . انتخاب كف خاص براي يك نوع ورزش فقط در زمينهاي تك منظوره امكانپذير است , در صورتي كه در زمينهاي چند منظوره كف بايد جوابگوي يك گروه از ورزشكاران مختلف باشد و هر مقدار دامنه ورزشهاي گستردهتر باشد , برآورد آن مشكلتر خواهد بود . در اين گونه موارد , اگر چه امكان ارائه بهترين كف براي همه وزشها وجود ندارد , ولي به منظور بهره برداري بهينه از زمين ورزش , بايد هماهنگي لازم را با انتخاب ورزشهاي نسبتا مشابه ( از نظر كارآيي كف ) به وجود آورد و كف مناسب آن را انتخاب نمود .

كفهاي ورزشي را ميتوان بر دو نوع تقسيم كرد :

- كفهاي درجا و ثابت .

- كفهاي ورزشي موقت .

در اين آئين كار كفهاي درجا و ثابت مورد بررسي قرار ميگيرند .

1- هدف و دامنه كاربرد

هدف از تدوين اين استاندارد تعيين ضوابط مربوط به كفهاي درجا و ثابت زمينهاي ورزشي است . اين آئين كار را ميتوان در طراحي و اجراي كفهاي درجا و ثابت زمينهاي ورزشي بكار برد .

2- تعاريف

2-1- كفهاي درجا و ثابت كف هايي هستند كه يا ماده كف سازي قبلا آماده شده و سپس در محل ريخته و مسطح ميشود و ثابت ميماند ( مانند كف بتوني ) و يا اينكه ماده كف سازي كه قبلا آماده شده است بر روي بستري ثابت نصب ميشود ( مانند پاركت ) .

يادآوري :بعضي از انواع اين نوع كف سازي به عنوان بستر زيرين براي كف سازيهاي موقت نيز مورد استفاده قرار ميگيرد .

3- انواع كفهاي درجا و ثابت

3-1- كف بتوني

3-1-1- كف بتوني با استفاده از مش ¹ ( شبكه ميلگرد ) ساخته شده و پردوام و مقاوم در مقابل سر خوردن ميباشد .

در سالنهاي سرپوشيده ميتوان رويه نهائي اين نوع كف را از مواد داراي خاصيت الاستيكي يا چوبي انتخاب نمود .

بايستي متناسب با ضخامت بتن و شرايط جوي حتما درزهاي انبساط در فواصل معين اجرا و آنها را با آسفالت نرم پركنند .

3-2- كف آسفالت

3-2-1- اين نوع كف براي فعاليتهاي ورزشي خارج از سالن توصيه ميشود .

اين نوع كف از كف بتوني نرمتر است به شرطي كه در تركيب آن از افزودنيهاي نرم كننده مانند مواد پلي مريك استفاده شود . خاصيت رنگ پذيري آن كمتر از كف بتوني است . نگهداري و ايمن سازي اين نوع كف به علت خاصيت تبخير پذيري مواد قيري آن نياز به توجه بيشتري دارد .

3-3- كف خاكي

3-3-1- كف خاكي داراي سابقه زياد در ميدانهاي ورزشي روباز به ويژه در زمينهاي تنيس و دو ميداني ميباشد .

اجرا اين كف ساده و سازگاري آن با شرايط آب و هوايي متفاوت مناسب است . ولي هزينه نگهداري آن زياد و بهره برداري از آن در طول سال كم است چون در روزهاي باراني , برفي و يخبندان قابل استفاده نميباشد .

3-3-2- در مورد كفهاي خاكي جمع آوري آبهاي سطحي از طريق زهكشي انجام ميگيرد .

شكل شماره 1 و شماره 2 جزئيات اجرا آن را نشان ميدهد .

3-4- كف چمن

3-4-1- اين نوع كف يكي از متداولترين كفهاي چند منظوره براي زمينهاي ورزشي در محوطههاي روبازاست . مراحل اصلي اجراي اين كف سازي به شرح زير ميباشد .

3-4-1-1- انتخاب محل زمين با توجه به مسائل اقتصادي و اجرائي از نظر اندازه , شكل , موقعيت و تاسيسات زير بنائي .

3-4-1-2- تراز بندي زمين با شيب حداكثر 1/6 درصد .

3-4-1-3- تهيه و پخش خاك بنائي و خاك زيرين آن طبق ضوابط و نظرات كارشناسان ( امور آماده سازي بستر كاشت ) با رعايت شيب زمين و حداقل 15 سانتيمتر ضخامت ثابت خاك در تمام سطح زمين .

3-4-1-4- انتخاب نوع مناسب مخلوط تخم چمن با نظر كارشناسي .

3-4-1-5- حفاظت و نگهداري زمينهاي ورزشي .

3-5- كف چمن مصنوعي

3-5-1- اين نوع كف گرانتر از ساير انواع كفها است .

اين نوع كف به وسيله چسب ضد آب در روي زير سازي بتوني و يا آسفالت قرار ميگيرد . چنانچه لايه چمن مصنوعي مانع نفوذ آب باشد در اين صورت بايد شيبي به ميزان 0/8 تا 1 درصد در نظر گرفت .

و اگر لايه چمن از نوع آبكش و زير سازي آن قابليت نفوذ آب را داشته باشد , سطح آن ميتواند كاملا مسطح اجرا شود .

3-6- كف چوبي

3-6-1- كف چوبي يكي از متداولترين كفهاي ورزشي داخل سالنها ميباشد كه در اكثر كشورهاي جهان مورد استفاده قرار ميگيرد .

كف پوشهاي چوبي در ضخامتها , اتصالات و كيفيتهاي مختلف توليد و به بازار عرضه ميشوند .

كفهاي چوبي به دو صورت به شرح زير اجرا ميشود .

3-6-1-1- كف پوشي چوبي مستقيما روي زير سازي صلب مانند بتن نصب ميشود , مانند شكل شماره .6

3-6-1-2- كف پوش چوبي براي افزايش قابليت ارتجاعي روي شبكه نيرچه هاي چوبي نصب ميشود , در هنگام اجراي ايزولاسيون كف بايد دقت شود كه عاري از هر رطوبت باشد .

2-7- كف با بلوكهاي تركيبي

2-7-1- مخلوط اين نوع بلوكها تشكيل شده است از سيمان , خاك 0/1, مواد پركننده , چسب , روغن برزك و مواد رنگي كه قالبگيري و سپس پرس ميشود .

اين بلوكها در اندازه و رنگهاي مختلف توليد و با ملات روي زير سازي بتوني طبق شكل شماره 7 نصب ميشوند .

استحكام و دوام و سختي اين نوع كف از كفهاي چوبي بيشتر ولي از بتن كمتر است .

اين نوع كف سازي بيشتر براي ورزشهاي هاكي داخل سالن مناسب است و براي ساير ورزشهاي داخل سالن مناسب نيست .

3-8- كف پلي مري

3-8-1- كفهاي پلي مري بر مبناي مواد وينيل , اوريتان , لاستيك و آكرليك توليد و عرضه ميشود . اين نوع كف به صورت ورق , خمير , موزائيك و پودر با اجراي درجا و به صورت فرش يا تشكهاي پيش ساخته مورد استفاده قرار ميگيرد .

از اين نوع كف ميتوان براي ورزشهاي داخل سالن و محوطه باز استفاده نمود . تهيه اين نوع كف گران و اجراي آن كاملا تخصصي است ولي هزينه نگهداري آن كم است و شرايط مطلوبي براي انواع ورزشهاي داخل سالن فراهم مينمايد . اين نوع كف مانند چمن مصنوعي روي زيرسازي بتوني و يا آسفالت قابل نصب است . ( شكل شماره 8).

چنانچه پلي مر كاملا مانع عبور آب باشد با شيب يك درصد و چنانچه از نوع آبكش باشد كاملا مسطح اجرا ميشود . ( شكل شماره 9).

سائيدگي و پارگي آن را ميتوان مجددا روكش نمود . اين كف در اثر هواي مرطوب و بارندگي لغزنده ميشود كه مناسب فعاليتهاي ورزشي نميباشد براي ورزش هايي مانند دو و ميداني , دوچرخه سواري , اسكيتينك و تنيس كف پوشهاي مخصوصي از اين نوع توليد و اجرا ميشود كه به صورت يك منظوره مورد استفاده قرار ميگيرد .

2-9- كفهاي فرش بافت

3-9-1- اين نوع كف پوشيها از انواع مواد طبيعي و پلاستيكي بافته ميشوند و بر حسب نوع استفاده , سطح خارجي آن پرز دار يا ساده است .

اين كفها به صورت يك لا و چند لا توليد ميشوند و بر حسب مورد قابل انتخاب است .

اين نوع كف براي سالنهاي يك منظوره مناسب است .

1-Mesh

ISLAMIC REPUBLIC OF IRAN

Institute of Standards and Industrial Research of Iran

ISIRI NUMBER

4580

CODE OF PRACTICE FOR PAVING SPORTS ARENAS

First Edition

February 1999