
نسخه الکترونیکی این سند اخرین نسخه آن است و مسئولیت کنترل نسخه چاپی با این سند بر عهده خواننده آن می باشد. تمامی حقوق معنوی و مادی این مدرک متعلق به شرکت پایش سلامت اسیا می باشد. و هر گونه کپی برداری از ان پیگرد قانونی دارد.
تعیین بر اساس منابع ارزیابی انطباق		رویکرد	CAS/1/2/7	شماره سند
رنگ سفید اسناد / قرمز فرمهای دریافتی/ ابی فرمهای ارسالی			راهنمای دکمه های انتهایی صفحه
تاریخ	تایید	بازنگری/	نویسنده	شماره
شهریور ۱۴۰۲	هیات مدیره	تیم فنی	دکترعلیرضامسعودنیا	۱

روش اجرایی راستی‌آزمایی سیستم‌های مدیریت کیفیت در راستای صدور گواهی محصول

کد سند: PSA-PM-QMS-01
نسخه: 1.0
تاریخ اجرا: 1404/03/01
مرجع استاندارد: ISO/IEC 17065، ISO 9001، ISO 22000، ISO 19011

1. هدف

اطمینان از صحت، اثربخشی، و استقرار واقعی سیستم‌های مدیریت کیفیت در نهاد یا شرکت متقاضی گواهی محصول، به‌منظور جلوگیری از صدور گواهی برای سیستم‌های صوری، ناکارا یا فاقد پیاده‌سازی واقعی.

2. دامنه کاربرد

این روش بر کلیه فرآیندهای ارزیابی انطباق و صحت‌سنجی سیستم‌های مدیریت کیفیت نهادهای متقاضی گواهی محصول (در صنایع غذایی، دارویی، بهداشتی و دامی) اعمال می‌شود.

3. تعاریف

گواهی محصول: تأییدیه‌ای رسمی مبنی بر انطباق ویژگی‌های یک کالا یا فرآورده با الزامات فنی مشخص‌شده.
سیستم مدیریت کیفیت (QMS): مجموعه‌ای از فرآیندها، دستورالعمل‌ها و مدارک برای بهبود مستمر کیفیت و تحقق الزامات مشتری.
راستی‌آزمایی (Verification): بررسی مبتنی بر شواهد برای تأیید صحت ادعای پیاده‌سازی سیستم مدیریت.

4. مسئولیت‌ها

عنوان	مسئولیت
مدیر دپارتمان فنی	تأیید برنامه راستی‌آزمایی
ارزیاب ارشد	اجرای برنامه صحت‌سنجی
سرممیز	تحلیل نهایی و تصمیم به صلاحیت یا رد گواهی

5. مراحل اجرای فرآیند راستی‌آزمایی

5.1. دریافت مستندات اولیه

فهرست گواهی‌های اعلام‌شده توسط نهاد متقاضی (ISO 9001، ISO 22000 و سایر موارد)
اطلاعات صادرکننده گواهی (CB)، دامنه اعتبار، شماره گواهی
کپی مستند گواهی و گزارش ممیزی

5.2. بررسی اصالت گواهی‌ها

تطبیق گواهی با بانک‌های اطلاعاتی بین‌المللی (IAF CertSearch، NACI، UKAS و غیره)
تماس رسمی با نهاد گواهی‌دهنده (CB) برای تأیید اعتبار گواهی
ارزیابی سطح اعتبار CB با توجه به عضویت IAF/MLA

5.3. ممیزی صحت پیاده‌سازی سیستم مدیریت کیفیت

در صورت نیاز و به تشخیص شرکت پایش سلامت آسیا:

الف) بازرسی میدانی

بررسی سوابق کنترل کیفیت داخلی
بررسی سوابق شکایات مشتریان و اقدامات اصلاحی
نمونه‌برداری از فرم‌های اجرای فرآیندهای کلیدی

ب) مصاحبه با مدیر تضمین کیفیت و نماینده مدیریت

میزان آشنایی با سیاست‌ها و اهداف کیفیت
وضعیت گزارش‌های بازنگری مدیریت

ج) ممیزی داخلی

بررسی مستندات برنامه‌ریزی ممیزی داخلی و اجرای آن
کفایت اقدامات اصلاحی پس از شناسایی عدم انطباق‌ها

5.4. تحلیل و تصمیم‌گیری

ارزیابی تطابق سیستم با اصول استاندارد
بررسی تناقضات میان ادعا و شواهد
تهیه گزارش راستی‌آزمایی و صدور توصیه به صدور گواهی یا رد درخواست

6. مستندات مرتبط

فرم بررسی اصالت گواهی‌ها (PSA-FORM-QMS-01)
چک‌لیست ممیزی صحت سیستم کیفیت (PSA-CHK-QMS)
نمونه نامه استعلام CB
گزارش ارزیابی میدانی

7. الزامات حفظ سوابق

کلیه سوابق راستی‌آزمایی و پاسخ‌های CB به مدت حداقل ۵ سال در بایگانی دیجیتال و فیزیکی نگهداری می‌شود.

8. به‌روزرسانی و بازنگری

بازنگری این روش اجرایی حداقل هر دو سال یک‌بار و در صورت به‌روزرسانی استانداردهای مرجع انجام می‌گیرد

معرفی استانداردهای ایزو کاربردی در صنایع غذایی

استانداردهای ایزو (ISO) مجموعه‌ای از معیارهای بین‌المللی هستند که توسط سازمان بین‌المللی استانداردسازی تدوین شده‌اند و جهت بهبود عملکرد سازمان‌ها در زمینه‌های مختلف مدیریتی و عملیاتی به‌کار می‌روند. برخی از مهم‌ترین استانداردهای ایزو در صنایع غذایی عبارتند از:

۱. سیستم مدیریت کیفیت (ISO 9001)

تمرکز بر تضمین کیفیت محصولات و خدمات.
تأکید بر رضایت مشتری و بهبود مستمر.

۲. سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی (ISO 22000)

اطمینان از تولید غذای سالم و بهداشتی.
مبتنی بر تحلیل خطر و نقاط کنترل بحرانی (HACCP).

۳. سیستم مدیریت محیط زیست (ISO 14001)

مدیریت مسئولانه و کاهش اثرات منفی زیست‌محیطی.
برنامه‌ریزی برای تحقق اهداف محیط زیستی.

۴. راهنمای مسئولیت اجتماعی (ISO 26000)

توجه به ابعاد اجتماعی و انسانی سازمان.
بهبود شرایط کاری و حقوق انسانی در فعالیت‌های سازمان.

چک‌لیست ارزیابی استانداردها در صنایع غذایی

الف) چک‌لیست ارزیابی سیستم مدیریت کیفیت (ISO 9001)

آیا سیاست کیفیت به وضوح تدوین، تصویب و منتشر شده است؟
آیا اهداف کیفی سازمان مشخص و قابل اندازه‌گیری هستند؟
فرآیندهای مرتبط با سیستم مدیریت کیفیت تعریف شده‌اند؟
آیا ممیزی داخلی در دوره‌های زمانی مشخص اجرا می‌شود؟

ب) چک‌لیست ارزیابی سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی (ISO 22000)

آیا تیم ایمنی غذایی مشخص شده و فعال است؟
تحلیل خطر و شناسایی نقاط کنترل بحرانی (HACCP) به‌صورت کامل انجام گرفته است؟
برنامه‌های کنترل و پیشگیری مشخص و مستند شده‌اند؟
آیا کارکنان آموزش‌های لازم در زمینه ایمنی غذا دریافت کرده‌اند؟

ج) چک‌لیست ارزیابی سیستم مدیریت محیط زیست (ISO 14001)

سیاست‌های محیط زیستی سازمان تدوین و توسط مدیریت منتشر شده است؟
شناسایی و ارزیابی جنبه‌ها و اثرات محیط زیستی انجام گرفته است؟
اهداف محیط زیستی مشخص و برای دستیابی به آنها برنامه‌ریزی انجام شده است؟

د) چک‌لیست ارزیابی مسئولیت اجتماعی (ISO 26000)

آیا سازمان سیاست‌هایی در زمینه رعایت حقوق بشر دارد؟
آیا شرایط کار کارکنان با استانداردهای بین‌المللی مطابقت دارد؟

آیا سازمان فعالیت‌هایی برای تعامل مثبت با جامعه محلی انجام داده است؟

۵. استانداردهای رفاه حیوانات (Animal Welfare Standards)

استانداردهای کلیدی:

✅ WQ – Welfare Quality®

توسعه‌یافته در اتحادیه اروپا.
بر پایهٔ چهار اصل اساسی:
- تغذیه مناسب
- محیط مناسب
- سلامت خوب
- رفتار مناسب با حیوان

✅ OIE Terrestrial Animal Health Code – Chapter 7

منتشرشده توسط سازمان جهانی بهداشت دام (WOAH/OIE).
مجموعه‌ای از الزامات رفاه حیوانات برای پرورش، حمل‌ونقل، کشتار و نگهداری.
مورد استناد در مقررات واردات برخی کشورها (مانند اتحادیه اروپا، کانادا، استرالیا).

✅ ISO TS 34700

یک مشخصه فنی ISO که برای حمایت از اجرای اصول رفاه حیوانات مطابق با OIE طراحی شده است.
سازمان‌ها را در پیاده‌سازی، ارزیابی و بهبود الزامات رفاه حیوانات یاری می‌کند.

چک‌لیست ارزیابی رفاه حیوانات (مطابق با ISO TS 34700 و OIE)

آیا سیاست رسمی در مورد رفاه حیوانات وجود دارد که به تأیید مدیریت عالی رسیده باشد؟
آیا آموزش‌های لازم برای کارکنان مرتبط با نگهداری، حمل یا کشتار حیوانات ارائه شده است؟
آیا شرایط فیزیکی محل نگهداری (نور، تهویه، فضا) متناسب با گونه و تراکم حیوانات است؟
آیا نظارت مستمر بر سلامت حیوانات انجام می‌شود و سوابق درمانی نگهداری می‌شود؟
آیا روش‌های حمل و نقل به گونه‌ای طراحی شده‌اند که از استرس و آسیب به حیوانات جلوگیری شود؟
آیا کشتار مطابق با اصول بدون درد و بدون رنج انجام می‌شود؟
آیا سازوکار رسیدگی به گزارش تخلف یا بدرفتاری با حیوانات وجود دارد؟

جمع‌بندی نهایی

زمینه استاندارد	مرجع اصلی	استاندارد	هدف
کیفیت	ISO	ISO 9001	تضمین کیفیت فرآیندها و محصولات
ایمنی غذا	ISO	ISO 22000	کنترل خطرات ایمنی مواد غذایی
محیط زیست	ISO	ISO 14001	کاهش اثرات منفی زیست‌محیطی
مسئولیت اجتماعی	ISO	ISO 26000	ارتقاء نقش اخلاقی و اجتماعی سازمان
رفاه حیوانات	ISO / OIE	ISO TS 34700 / OIE Chapter 7 / WQ	حفظ سلامت، رفتار، تغذیه و شرایط مناسب حیوانات