[

🟦 طرح جامع ارزیابی انطباق و صدور گواهی خوراک دام

(Conformity Assessment Scheme – Animal Feed for Import, Export & Chain of Custody Certification)

کد سند: PSA-FEED-CAS/01
نهاد بازرسی و گواهی‌کننده: شرکت پایش سلامت آسیا (PSA)
تاریخ: …

---

۱. اهداف (Objectives)

• تضمین ایمنی، کیفیت و سلامت خوراک دام در تمامی مراحل زنجیره تأمین (تولید، واردات، صادرات، ذخیره‌سازی، حمل و نقل و توزیع).

• انطباق با استانداردهای ملی جمهوری اسلامی ایران و الزامات بین‌المللی.

• پیشگیری از مخاطرات بهداشتی، شیمیایی، میکروبی و فیزیکی در خوراک دام.

• ارتقاء شفافیت، قابلیت ردیابی (Traceability) و زنجیره مسئولیت (Chain of Custody).

• تسهیل فرآیند صدور گواهی محصول و گواهی زنجیره تأمین برای صادرات و واردات.

• افزایش اعتماد مصرف‌کنندگان، صنایع و مراجع نظارتی.

• بهبود مستمر فرآیندهای تولید داخلی و کاهش ریسک‌های خوراک غیرایمن.

---

۲. دامنه کاربرد (Scope)

• واحدهای تولیدی خوراک دام و طیور (داخلی و خارجی).

• شرکت‌های واردکننده و صادرکننده خوراک دام.

• مواد اولیه خوراک (غلات، دانه‌های روغنی، افزودنی‌ها، مکمل‌ها).

• خطوط تولید، فرآوری، بسته‌بندی و انبار خوراک دام.

• انبارها و مراکز ذخیره‌سازی مرزی و بندری.

• شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی و توزیع‌کنندگان.

• مراکز گمرکی و دامپزشکی مرزی در واردات و صادرات.

---

۳. مراجع و مستندات (References & Regulations)

• ISO/IEC 17000: واژگان و اصول عمومی ارزیابی انطباق.

• ISO/IEC 17065: صدور گواهی محصول.

• ISO/IEC 17067: مدل‌های طرح گواهی محصول.

• ISO/IEC 17020: بازرسی کالا و فرآیند.

• ISO 22000:2018: سیستم مدیریت ایمنی غذا.

• ISO 22095:2020: زنجیره تأمین (Chain of Custody).

• GMP+: ایمنی و بهداشت خوراک دام.

• HACCP: تحلیل خطرات و نقاط کنترل بحرانی.

• Codex Alimentarius – Feed Hygiene (CAC/RCP 54-2004).

• استانداردهای ملی ایران (INSO).

• الزامات سازمان دامپزشکی کشور در واردات و صادرات.

• الزامات WOAH (سازمان جهانی بهداشت دام).

---

۴. مسئولیت‌ها (Responsibilities)

• PSA – واحد ضمانت کیفیت: نظارت کلان بر فرآیند ارزیابی و صدور گواهی.

• بازرسان/ممیزان PSA: انجام بازرسی‌های مرزی، انبارها، کشتی‌ها/کانتینرها.

• کارشناسان فنی PSA: تحلیل مستندات، بررسی نتایج آزمون‌های آزمایشگاهی، ارزیابی ریسک.

• واحد صدور گواهی PSA: بازبینی داده‌ها و صدور گواهی محصول یا گواهی زنجیره تأمین.

• تولیدکنندگان/واردکنندگان: ارائه مستندات، همکاری در ممیزی، اجرای CAPA.

• آزمایشگاه‌های همکار: انجام آزمون‌های میکروبی، شیمیایی، فیزیکی با اعتبارسنجی.

• نهادهای نظارتی (سازمان دامپزشکی و سازمان ملی استاندارد): همکاری در پایش و هم‌ترازی مقررات.

---

۵. فرآیند ارزیابی انطباق خوراک دام (Assessment Process)

۵.۱ بررسی اولیه (Preliminary Review)

• ثبت درخواست متقاضی (واردکننده/صادرکننده/تولیدکننده).

• جمع‌آوری مستندات: پروانه بهداشتی، گواهی دامپزشکی مبدأ، نتایج آزمون، آنالیز ترکیبات، گواهی‌های GMP+/ISO.

• شناسایی نقاط کلیدی زنجیره تأمین (تولیدکننده، حمل، مرز، انبار، مقصد).

۵.۲ بازرسی‌های فنی و مرزی (Inspection)

• نمونه‌برداری از محموله‌ها طبق ISO 6497.

• بررسی شرایط حمل (کشتی، کامیون، کانتینر).

• ارزیابی شرایط انبار مرزی و بندری.

• کنترل الزامات قرنطینه‌ای و بهداشتی دامپزشکی.

۵.۳ ارزیابی  HACCP

• بررسی منشأ مواد اولیه خوراک (Feed Origin).

• پایش فرآیندهای تولید، ذخیره‌سازی و توزیع.

• شناسایی خطرات بالقوه و نقاط کنترل بحرانی (CCPs).

۵.۴ ارزیابی سیستم مدیریت ایمنی غذا (ISO 22000)

• تحلیل ریسک آلودگی‌های میکروبی، شیمیایی و فیزیکی.

• بررسی اثربخشی سیستم مدیریت ایمنی غذا در کل زنجیره.

۵.۵ ارزیابی زنجیره تأمین (ISO 22095 – Chain of Custody)

• ثبت داده‌های تراکنش از مبدأ تا مقصد (Traceability).

• ارزیابی مدل‌های CoC:

  • Segregation (تفکیک‌شده)

  • Controlled Blending (مخلوط‌سازی کنترل‌شده)

  • Mass Balance (تراز جرمی)

  • Book & Claim (اعتبار اسنادی)

• اطمینان از عدم قطع حلقه زنجیره در واردات و صادرات.

۵.۶ گزارش‌دهی و شناسایی شکاف‌ها (Reporting & Gap Analysis)

• تهیه گزارش کامل بازرسی و ممیزی (Inspection & Audit Report).

• شناسایی موارد عدم انطباق.

• ارائه اقدامات اصلاحی پیشنهادی (CAPA Plan).

۵.۷ اقدامات اصلاحی و بهبود مستمر (Corrective Action & Continuous Improvement)

• دریافت و بررسی برنامه اصلاحی از متقاضی.

• ارزیابی اثربخشی اصلاحات و ثبت آن در سامانه مدیریت گواهی.

• پایش مستمر عملکرد واحدهای گواهی‌شده.

---

۶. صدور گواهی (Certification)

• تهیه گزارش نهایی شامل نتایج ارزیابی، عدم انطباق‌ها و اقدامات اصلاحی.

• صدور گواهی انطباق محصول (Product Conformity Certificate).

• در صورت رعایت کامل الزامات زنجیره، صدور گواهی زنجیره تأمین (Chain of Custody Certificate – Type 5).

• ثبت گواهی در پایگاه داده PSA و سازمان دامپزشکی کشور جهت اعتبارسنجی در فرآیندهای واردات و صادرات.

• پایش پس از صدور گواهی (Surveillance): نمونه‌برداری دوره‌ای، پایش بازار، ممیزی‌های بدون اطلاع قبلی.

FAO