🟦 دستورالعمل کاری
کد سند: PSA-FSH-WI-01
عنوان: دستورالعمل کاری مدیر فنی بازرسی محصولات شیلاتی
تاریخ اجرا: ۱۴۰۴/۰۱/۱۵
نسخه: 1.0
واحد مسئول: واحد فنی بازرسی آبزیان و محصولات شیلاتی
نویسنده: دکتر علیرضا مسعودنیا
تأیید: مدیرعامل
🔹 هدف:
تعیین وظایف، مسئولیتها و فرآیندهای اجرایی مدیر فنی در حوزه بازرسی محصولات شیلاتی به‌منظور اطمینان از سلامت، تازگی، ایمنی میکروبی و شیمیایی، و انطباق با الزامات قانونی و تجاری در صادرات، واردات، تولید و انبارش آبزیان.
🔹 دامنه کاربرد:
شامل بازرسی موارد زیر:
-
ماهیان خوراکی (آب شور و آب شیرین، زنده، تازه، منجمد)
-
میگو، صدف، خرچنگ، انواع کنسرو یا فرآورده‌های ماهی
-
محصولات شیلاتی خشک‌شده، دودی، نمک‌سود، بسته‌بندی‌شده
-
آبزیان وارداتی، صادراتی، تولید داخل، فله‌ای یا بسته‌بندی‌شده
🔹 شرح وظایف و مراحل کاری:
1. برنامه‌ریزی و تعیین الزامات بازرسی
-
دریافت TOR پروژه و الزامات کشور مقصد یا واردکننده
-
بررسی نوع محصول، نحوه نگهداری، نوع بسته‌بندی، تاریخ تولید و مبدأ
-
تعیین روش بازرسی: ظاهری، میدانی، آزمایشگاهی (در صورت نیاز)، مستنداتی
-
انتخاب بازرس واجد صلاحیت با تجربه در شیلات و محصولات فاسدشدنی
2. هدایت عملیات میدانی بازرسی
-
بررسی دما و شرایط زنجیره سرد (از محل بارگیری تا انبار یا سردخانه)
-
بررسی ظاهری: رنگ پوست، وضعیت چشم، فرم بدن، بوی طبیعی، یخ‌زدگی یا آلودگی سطحی
-
نمونه‌برداری بر اساس الزامات HACCP، Codex، ISIRI یا سازمان دامپزشکی
-
کنترل برچسب‌گذاری (نام علمی/بازاری، وزن خالص، تاریخ تولید، شرایط نگهداری)
3. تحلیل نتایج آزمایشگاهی (در صورت نیاز)
-
نظارت بر انجام آزمون‌های:
-
بار میکروبی کلی
-
سالمونلا، لیستریا، کلیفرم
-
فلزات سنگین (جیوه، سرب، کادمیوم)
-
باقی‌مانده داروهای دامپزشکی و آنتی‌بیوتیک‌ها
-
-
مقایسه نتایج با استانداردهای مرجع و قوانین بهداشتی کشور مقصد
4. بازنگری و تأیید گزارش بازرسی
-
مرور فرمهای چک‌لیست میدانی، نتایج آزمون، اسناد حمل و دمای نگهداری
-
مقایسه با مشخصات سفارش یا استاندارد مقصد
-
تأیید نهایی گزارش جهت صدور گواهی انطباق یا اعلام مغایرت
5. مدیریت اسناد و منابع فنی
-
بروزرسانی الزامات استانداردی و بهداشتی بین‌المللی (EU، GCC، Codex)
-
مشارکت در بازنگری چک‌لیست‌ها، فرم‌ها و آموزش تیم‌های بازرسی
-
همکاری با واحد تضمین کیفیت در مستندسازی، پاسخگویی به ممیزی و پایش کیفیت
🔹 صلاحیت‌های مورد نیاز:
| مؤلفه | شرح |
|---|---|
| تحصیلات | دکتری دامپزشکی، کارشناسی ارشد صنایع غذایی، بهداشت مواد غذایی یا شیلات |
| تجربه | حداقل ۵ سال در حوزه کنترل کیفیت یا بازرسی فرآورده‌های آبزی |
| دانش تخصصی | آشنایی با روش‌های بازرسی ظاهری و میکروبی، اصول زنجیره سرد، فسادپذیری، HACCP، Codex، ISIRI 2303 |
| مهارت‌ها | مستندسازی دقیق، هدایت تیم، تحلیل داده‌های آزمایشگاهی، آشنایی با رویه‌های صادراتی |
| زبان | آشنایی با انگلیسی فنی برای تفسیر برچسب‌ها، گواهی‌ها، استانداردهای وارداتی |
🔹 شاخص‌های کلیدی عملکرد (KPI):
| شاخص | هدف |
|---|---|
| درصد گزارش‌های تأییدشده در زمان مقرر | ≥ ۹۵٪ |
| میانگین زمان بازنگری گزارش پس از نمونه‌برداری | ≤ ۲ روز کاری |
| درصد تطابق نتایج با الزامات استانداردها | ≥ ۹۰٪ |
| سطح رضایت مشتری از خدمات فنی | ≥ ۹۵٪ |
🔹 پیوست‌های کاربردی:
-
فرم بازرسی فرآورده‌های شیلاتی (FSH-F01)
-
فرم ثبت دما و شرایط حمل‌ونقل زنجیره سرد (FSH-F02)
-
فرم نمونه‌برداری آبزیان برای آزمون میکروبی و شیمیایی (FSH-F03)
-
چک‌لیست انطباق برچسب‌گذاری، بسته‌بندی، تازگی (FSH-F04)
-
جدول مقادیر مجاز آلاینده‌ها و استانداردهای مرجع (ISIRI، Codex، EU
🟦 دستورالعمل کاری
کد سند: PSA-TVC-WI-02
عنوان: دستورالعمل کاری مدیر فنی بازرسی وسایل حمل‌ونقل جهت حمل کالاهای بازرگانی
تاریخ اجرا: ۱۴۰۴/۰۱/۱۵
نسخه: 1.0
واحد مسئول: واحد فنی بازرسی حمل‌ونقل کالا
نویسنده: دکتر علیرضا مسعودنیا
تأیید: مدیرعامل
🔹 هدف:
تشریح فرآیند گام‌به‌گام برای ارزیابی، بازرسی و تأیید فنی وسایل حمل‌ونقل پیش از بارگیری کالاهای بازرگانی، به‌منظور تضمین سلامت، ایمنی، انطباق با الزامات قانونی و جلوگیری از آلودگی یا آسیب به محصول.
🔹 دامنه کاربرد:
این دستورالعمل برای بازرسی وسایل حمل کالاهای زیر طراحی شده است:
-
مواد غذایی (خام یا فرآوری‌شده، فله یا بسته‌بندی)
-
فرآورده‌های دارویی، آرایشی، مکمل‌ها
-
محصولات شیمیایی مجاز (پودری، مایع، گرانول)
-
غلات، دانه‌های روغنی، محصولات خشک، حبوبات
-
محصولات حساس به دما، رطوبت یا نور
🔹 مراحل اجرایی و شرح فعالیت‌ها:
1. دریافت اطلاعات پروژه
-
دریافت TOR یا فرم درخواست بازرسی
-
شناسایی نوع کالا، حساسیت‌ها، استاندارد مرجع و کشور مقصد
-
شناسایی نوع وسیله حمل (تریلی، یخچال‌دار، کانتینر، تانکر، واگن)
2. بررسی ظاهری و ساختاری وسیله حمل
-
بازدید کامل فضای داخلی
-
بررسی وجود ترک، زنگ‌زدگی، ترکیدگی دیواره، نفوذ رطوبت
-
ارزیابی وضعیت نظافت: عدم وجود بقایای حمل قبلی، آلودگی فیزیکی یا بیولوژیک
-
کنترل وجود بوی غیرمجاز (به‌ویژه در کانتینرهای قبلاً استفاده‌شده برای مواد شیمیایی یا سوختی)
3. کنترل الزامات تخصصی حمل
-
بررسی عملکرد تجهیزات سرمایشی/گرمایشی در صورت نیاز
-
ارزیابی عایق‌بندی بدنه، سالم بودن واشرها، درزگیرها و سنسورها
-
بررسی وجود دستگاه ثبت دما و موقعیت (در صورت الزام گواهی صادراتی)
-
کنترل برچسب‌ها و سوابق حمل قبلی (در تانکرها و واگن‌ها)
4. مستندسازی نتایج
-
تکمیل فرم بازرسی فنی وسیله حمل (TVC-F01)
-
ثبت تصاویر قبل از بارگیری، دمای اولیه (در صورت یخچال‌دار بودن)
-
تعیین وضعیت وسیله حمل: ✅ مجاز برای حمل / ❌ غیرمجاز و نیاز به اصلاح
-
صدور گواهی انطباق وسیله حمل در صورت تأیید نهایی
5. ارتباط با واحدهای مرتبط
-
اعلام نتیجه بازرسی به واحد بازرسی کالای اصلی جهت شروع فرآیند بارگیری
-
هماهنگی با مشتری یا کارفرما در صورت نیاز به اصلاح یا تعویض وسیله
-
ثبت نتایج در سامانه پروژه شرکت برای ردیابی و آرشیو
🔹 موارد ایمنی و بهداشتی ویژه:
وضعیت کالا موارد الزامی برای وسیله حمل مواد غذایی تازه/منجمد یخچال‌دار، ثبت‌کننده دما، عایق‌بندی کامل دارو/سهمیه وارداتی کنترل دما، رطوبت، عدم تماس با نور مستقیم مواد فله‌ای خشک نظافت کف و دیواره، عدم آلودگی، پلمب بهداشتی روغن، شربت، مایعات تانکر مخصوص خوراکی، گواهی شستشو و نظافت کالاهای صادراتی ثبت شرایط حمل طبق الزامات کشور مقصد
🔹 شاخص‌های کنترل عملکرد (KPI):
شاخص مقدار هدف درصد وسایل غیرمجاز شناسایی‌شده قبل از بارگیری ≥ ۹۰٪ درصد تأخیر در تأیید بازرسی وسایل حمل ≤ ۵٪ میانگین زمان بازرسی فنی وسیله حمل ≤ ۲ ساعت میزان رضایت مشتری از دقت بازرسی وسیله حمل ≥ ۹۵٪
🔹 فرم‌ها و پیوست‌ها:
-
فرم بازرسی وسیله حمل کالا (TVC-F01)
-
چک‌لیست شرایط وسیله حمل برای انواع کالا (TVC-F02)
-
فرم گزارش مغایرت و پیشنهاد اقدام اصلاحی (TVC-F03)
-
نمونه گواهی انطباق وسیله حمل برای صادرات (TVC-CERT)
-
راهنمای تطابق وسیله حمل با نوع کالا بر اساس مقررات گمرکی و استانداردها (Annex 1)
-
