اصل سوم: مسئولیت اجتماعی و اخلاقی در زنجیره تولید و عرضه

کد مرجع: QMS-PRO-PRIN004
تدوین: واحد ارزیابی انطباق – شرکت پایش سلامت آسیا
مرجع فنی: ISO 26000 – WOAH Code (Ch. 7.1) – ISO/IEC 17065 – SA8000 – EU Organic 2018/848
تاریخ اجرا: [۱۴۰۴/۰۷/۱۳]
نسخه: 1.0

1️⃣ هدف

تضمین رعایت اصول اخلاقی، حقوق انسانی و اجتماعی در تمام مراحل زنجیره تولید و عرضه فرآورده‌های دامی، از مزارع تا بازار نهایی، مطابق با استانداردهای بین‌المللی و ارزش‌های ملی.

2️⃣ دامنه کاربرد

این روش برای کلیه واحدهای دارای گواهی یا تحت ارزیابی انطباق شرکت PSA در زنجیره‌های غذایی (از جمله زنجیره ساوانا – مرغ گوشتی) اعمال می‌گردد. دامنه شامل کلیه کارکنان، پیمانکاران، توزیع‌کنندگان و واحدهای تابعه است.

3️⃣ تعاریف کلیدی

واژه	تعریف
مسئولیت اجتماعی (CSR)	تعهد سازمان برای اثرگذاری مثبت بر جامعه، کارکنان و محیط پیرامون فراتر از الزامات قانونی.
رفتار اخلاقی	انجام کارها به‌صورت شفاف، منصفانه، صادقانه و محترمانه با تمام ذی‌نفعان.
ذی‌نفعان (Stakeholders)	کارکنان، مشتریان، جامعه محلی، دولت، شرکای تجاری، مصرف‌کنندگان.
تبعیض	هرگونه ترجیح یا محرومیت بر اساس جنسیت، مذهب، قومیت، یا گرایش سیاسی که منجر به رفتار ناعادلانه گردد.
کار ایمن	محیط کاری که عاری از خطرات فیزیکی، شیمیایی و روانی باشد و مطابق با استانداردهای ایمنی ملی و ILO تعریف شده باشد.

4️⃣ الزامات اصلی

4.1 سیاست و تعهد مدیریت

مدیریت ارشد باید خط‌مشی مسئولیت اجتماعی را تدوین و تصویب کند.
این سیاست باید شامل بیانیه‌ای از تعهد به اخلاق، انصاف، امنیت شغلی، منع تبعیض و احترام به حقوق کارکنان باشد.
خط‌مشی در سایت‌ها و واحدها نصب و به کارکنان ابلاغ شود.

4.2 حقوق کارکنان

تمامی کارکنان باید دارای قرارداد قانونی با دستمزد عادلانه باشند.
ساعات کاری، مرخصی و بیمه مطابق قوانین کار ملی رعایت شود.
تشکیل شوراهای کارکنان یا کمیته‌های داخلی برای شنیدن پیشنهادات مجاز و حمایت شود.

4.3 ایمنی و بهداشت حرفه‌ای

هر واحد باید برنامه مستند HSE داشته باشد.
تجهیزات حفاظتی، آموزش ایمنی و سوابق حوادث باید مستندسازی شوند.
ارزیابی ریسک ایمنی سالیانه اجباری است.

4.4 برابری فرصت‌ها و منع تبعیض

جذب و ارتقای پرسنل باید صرفاً بر اساس صلاحیت حرفه‌ای انجام شود.
واحد باید برنامه آگاهی‌بخشی برای جلوگیری از تبعیض جنسیتی یا فرهنگی برگزار کند.

4.5 ارتباط با جامعه محلی

حمایت از پروژه‌های محلی (بهداشت، آموزش، اشتغال).
همکاری با نهادهای بومی و خیرخواهانه.
احترام به فرهنگ، سنت و ارزش‌های محلی.

4.6 شفافیت و پاسخگویی

گزارش CSR سالانه با شاخص‌های اجتماعی و اقتصادی باید منتشر شود.
شکایات یا گزارش‌های تخلف به‌صورت محرمانه ثبت و بررسی شوند.

5️⃣ فرآیند ارزیابی انطباق

گام	فعالیت	مرجع
1	بررسی خط‌مشی مسئولیت اجتماعی و تعهد مدیریت	ISO 26000 – 5.2
2	ممیزی شرایط کار، قراردادها و حقوق کارکنان	SA8000 – Clause 4
3	ارزیابی ایمنی، سلامت و آموزش کارکنان	ISO 45001 – 6.1
4	مصاحبه تصادفی با کارکنان جهت بررسی تبعیض یا اجبار	PSA–AUD–SOC–01
5	بررسی تعاملات با جامعه محلی و پروژه‌های CSR	ISO 26000 – 6.8
6	بازنگری نهایی و تصمیم کمیته انطباق	PSA–DEC–SOC–01

6️⃣ شواهد مورد نیاز

خط‌مشی رسمی CSR و صورتجلسه تأیید مدیریت
لیست پرسنل با وضعیت بیمه و قرارداد
گزارش آموزش ایمنی و اخلاق حرفه‌ای
شواهد حمایت اجتماعی (گزارش فعالیت‌های محلی)
مستندات شکایات و پاسخ‌ها

7️⃣ تصمیم‌گیری (Decision)

پس از ارزیابی مستندات و مصاحبه‌ها، کمیته تصمیم PSA مطابق با بند 7.6 ISO/IEC 17065 تصمیم نهایی را اتخاذ می‌کند:
☑ تأیید (Approval)
☑ مشروط (Conditional)
☑ رد (Rejection)

📎 پیوست‌ها

پیوست A – چک‌لیست ممیزی اجتماعی (PSA–FR–AUD–P3–01)
پیوست B – فرم مصاحبه کارکنان و جامعه محلی (PSA–FR–INT–P3–02)
پیوست C – فرم ارزیابی و تصمیم کمیته (PSA–FR–DEC–P3–03)
پیوست D – الگوی گزارش نهایی CSR و شاخص‌های اجتماعی (PSA–FR–CSR–P3–04)

پیوست A – چک‌لیست ممیزی اجتماعی

بخش 1: حقوق کارکنان

□ قراردادهای کاری مکتوب و شفاف

□ پرداخت حقوق و مزایا به‌موقع (حداقل 120% قانون کار)

□ ساعات کاری: حداکثر 44 ساعت هفتگی

□ بیمه تأمین اجتماعی 100% کارکنان

□ مرخصی‌های قانونی (30 روز سالانه)

□ آموزش ایمنی و بهداشت شغلی

بخش 2: جامعه محلی

□ ایجاد اشتغال محلی (حداقل 70% نیروی کار)

□ مشارکت در توسعه روستایی

□ حمایت از مدارس و مراکز بهداشتی محلی

□ اجرای پروژه‌های مسئولیت اجتماعی

□ تعامل مستمر با جامعه محلی

بخش 3: اخلاق تجاری

□ منع رشوه و فساد

□ شفافیت در مناقصات و قراردادها

□ رعایت استانداردهای اخلاقی WOAH

□ منع کار کودکان و اجبار

□ برابری جنسیتی در استخدام

پیوست B – فرم مصاحبه کارکنان و جامعه محلی

فرم مصاحبه کارکنان:

نام: ___________ کد پرسنل: _______ سمت: ___________ سابقه: ____ سال

سؤالات: 1. رضایت از حقوق و مزایا: ☐بسیار ☐خوب ☐متوسط ☐ضعیف

2. ایمنی محیط کار: ☐بسیار ☐خوب ☐متوسط ☐ضعیف

3. آموزش‌های دریافتی: ☐کافی ☐متوسط ☐کم ☐صفر

4. روابط با مدیریت: ☐عالی ☐خوب ☐متوسط ☐ضعیف

5. پیشنهادات بهبود: ______________________________

امضا: __________ تاریخ: __________

فرم مصاحبه جامعه محلی:

نام: ___________ سن: ___ شغل: ___________ محل سکونت: _______

سؤالات: 1. تأثیر اشتغال PSA بر خانواده: ☐مثبت ☐خنثی ☐منفی

2. رضایت از پروژه‌های اجتماعی: ☐بسیار ☐خوب ☐متوسط ☐ضعیف

3. کیفیت محصولات PSA: ☐عالی ☐خوب ☐متوسط ☐ضعیف

4. تعامل با جامعه: ☐مستمر ☐گاهي ☐کم ☐صفر

5. مشکلات موجود: ______________________________

امضا: __________ تاریخ: __________

خلاصه مصاحبه‌ها:

تعداد مصاحبه: ___ رضایت کلی: ___% مسائل کلیدی: ______________

پیوست C – فرم ارزیابی و تصمیم کمیته

صورتجلسه کمیته مسئولیت اجتماعی:

شماره جلسه: ____ تاریخ: ________ حاضرین: _______________

بررسی شاخص‌ها: □ رضایت کارکنان: ___% □ اشتغال محلی: ___% □ پروژه‌های CSR: ___ □ آموزش: ___ نفرساعت

تصمیمات: 1. ______________________________ مسئول: _______ بودجه: _______ مهلت: _______

2. ______________________________ مسئول: _______ بودجه: _______ مهلت: _______

3. ______________________________ مسئول: _______ بودجه: _______ مهلت: _______

امضاء: رئیس کمیته: __________ نماینده کارکنان: __________ نماینده جامعه: __________

اولویت‌های CSR:

☐ افزایش حقوق 15% برای کارکنان بومی

☐ ساخت درمانگاه محلی (2 میلیارد ریال)

☐ بورسیه تحصیلی 50 دانش‌آموز

☐ آموزش مهارتی 200 نفر محلی

☐ کاهش ساعات کار تابستان

پیوست D – الگوی گزارش نهایی CSR و شاخص‌های اجتماعی (PSA–FR–CSR–P3–04)

گزارش سالانه مسئولیت اجتماعی PSA

1️⃣ شاخص‌های کارکنان:

تعداد کل کارکنان: ____ نفر – بومی: ___% – زنان: ___% – جوانان: ___% حقوق متوسط: ___ میلیون ریال افزایش سالانه: ___% آموزش: ___ نفرساعت حوادث: ___ مورد (کاهش ___%)

2️⃣ اشتغال و جامعه:

اشتغال مستقیم: ____ نفر غیرمستقیم: ____ نفر پروژه‌های CSR: – ساخت مدرسه: ___ – درمانگاه: ___ – آب‌رسانی: ___ روستا – جاده: ___ km سرمایه‌گذاری اجتماعی: ___ میلیارد ریال

3️⃣ محصولات ایمن:

گواهی‌های بهداشتی: ___ رضایت مصرف‌کننده: ___% ردیابی زنجیره تأمین: 100% استانداردهای WOAH: کامل

4️⃣ اخلاق تجاری:

– مناقصات شفاف: ___ – شکایات فساد: 0 – رعایت حقوق مالکیت معنوی: کامل – مشارکت در خیریه: ___ میلیون ریال

داشبورد KPI های اجتماعی:

رضایت کارکنان: 🟢 92% اشتغال محلی: 🟢 78%
پروژه‌های CSR: 🟡 85% ایمنی محصولات: 🟢 98%
اخلاق تجاری: 🟢 100% جامعه محلی: 🟢 88%

5️⃣ دستاوردها:

✅ 1000 شغل مستقیم و غیرمستقیم ✅ ساخت 3 مدرسه و 2 درمانگاه ✅ آموزش 5000 نفرساعت ✅ صفر مورد کار کودک ✅ برابری کامل حقوق جنسیتی

6️⃣ برنامه سال آینده:

🎯 افزایش اشتغال بومی به 85% 🎯 بورسیه 100 دانشجو 🎯 کاهش 20% حوادث شغلی 🎯 گواهی Fair Trade

تأیید گزارش:

تهیه‌کننده: __________ تأییدکننده: __________ تاریخ: ___________ شماره:

🔗 ارتباط با سایر اسناد

(قانون‌مداری)
(محیط زیست)
(منع کار کودکان و کار اجباری)
(گواهی ساوانا – Type 5 Chain Certificate)