برای تهیه یک روش اجرایی ارزیابی خط پرورش ایزیان (Farming of Animals for Meat/Milk/Eggs/Honey) بر اساس استانداردهای GFSI و الزامات HACCP، FSM و GMP، میتوان به مراحل زیر توجه کرد:
1. مقدمه و دامنه اجرایی
-
این روش اجرایی برای ارزیابی و کنترل فرآیندهای خط پرورش ایزیان (گاو، گوسفند، مرغ، زنبور عسل و…) در راستای رعایت الزامات ایمنی غذا، بهداشت دام، و الزامات قانونی طراحی شده است.
-
دامنه این روش اجرایی شامل تمام مراحل تولید از جمله انتخاب نژاد، تغذیه، شرایط بهداشتی، و حمل و نقل است.
2. سیستم مدیریت خطر و ریسک (HACCP)
-
شناسایی خطرات و ارزیابی ریسکها:
-
شناسایی تمامی خطرات بالقوه در هر مرحله از فرآیند تولید (مثلاً خطرات میکروبی، شیمیایی، فیزیکی، آلودگیهای ناشی از داروهای دامپزشکی).
-
تحلیل خطرات و شناسایی نقاط کنترل بحرانی (CCPs).
-
-
کنترل خطرات:
-
تعیین روشها و اقدامات کنترلی برای کاهش خطرات، مانند بهبود شرایط بهداشتی، کنترل تغذیه، مدیریت مصرف داروها.
-
-
ثبت و مستندسازی:
-
ثبت دادهها و ارزیابیهای انجام شده برای هر مرحله و هر خط تولید، از جمله استفاده از داروها، واکسیناسیون، و نحوه نگهداری.
-
3. سیستم مدیریت ایمنی غذا (FSM)
-
مسئولیتهای مدیریتی:
-
تعیین مسئولیتهای مدیران و کارکنان مرتبط با ایمنی غذا و دام.
-
ایجاد فرهنگ ایمنی غذا در تمامی سطوح سازمان.
-
-
مطمئن شدن از تطابق با قوانین:
-
بررسی و اطمینان از تطابق با قوانین ملی و بینالمللی مربوط به ایمنی دام و مواد غذایی.
-
-
مراحل تولید و ذخیرهسازی:
-
نظارت بر شرایط نگهداری و حمل و نقل ایمن دامها و تولیدات دامی.
-
اطمینان از رعایت استانداردهای بهداشت و ایمنی در مراحل مختلف تولید.
-
4. مراحل اجرایی و کنترل فرآیندها
-
انتخاب نژاد و تغذیه:
-
بررسی انتخاب نژاد مناسب برای تولید (مثلاً نژادهای مقاوم به بیماریها).
-
ارزیابی رژیم غذایی دامها و نظارت بر مواد غذایی مصرفی.
-
-
شرایط بهداشتی:
-
بررسی شرایط بهداشتی در محل پرورش شامل ضدعفونی و کنترل آلودگیها.
-
-
مدیریت داروها و واکسیناسیون:
-
نظارت بر مصرف داروها و واکسیناسیونها و اطمینان از رعایت دورههای قرنطینه.
-
-
حمل و نقل:
-
کنترل شرایط حمل و نقل دامها و محصولات دامی به محل فرآوری یا فروش.
-
5. کنترل کیفیت و پایش
-
پایش مداوم کیفیت:
-
نظارت مداوم بر کیفیت فرآیندها و اجرای آزمایشهای مختلف برای ارزیابی سلامت و ایمنی دام.
-
-
آموزش کارکنان:
-
آموزش و اطلاعرسانی به کارکنان در خصوص خطرات بالقوه، روشهای ایمنی، و الزامات بهداشتی.
-
-
ارزیابی عملکرد:
-
انجام ارزیابیهای دورهای جهت اطمینان از عملکرد سیستمهای بهداشتی و ایمنی.
-
6. مدیریت حوادث و پاسخ به بحران
-
مدیریت حوادث:
-
ایجاد فرآیندهای کنترل و پاسخ به حوادث، از جمله آلودگیهای احتمالی و بیماریهای دام.
-
-
سیستم شناسایی و ردگیری:
-
ایجاد سیستم ردگیری برای شناسایی و پیگیری دامها، از جمله ثبت اطلاعات مربوط به منبع تغذیه، واکسیناسیون و داروها.
-
7. مستندسازی و گزارشدهی
-
تهیه گزارشهای دورهای:
-
گزارشدهی به مراجع ذیصلاح و ثبت تمامی فعالیتهای کنترل و ارزیابی.
-
-
نظارت بر مستندات:
-
بررسی مستندات بهمنظور اطمینان از رعایت الزامات سیستم و تنظیم اقدامات اصلاحی در صورت لزوم.
-
8. بازنگری و بهبود مستمر
-
بازنگری نتایج و دادههای بهدست آمده از ارزیابیها و شناسایی فرصتهای بهبود.
-
اعمال تغییرات لازم بر اساس نتایج ارزیابیها و نظرات کارکنان و مدیران.
این روش اجرایی بهعنوان یک ابزار جامع برای ارزیابی و کنترل فرآیندهای خط پرورش ایزیان، از الزامات استانداردهای بینالمللی برای اطمینان از ایمنی غذا و بهداشت دام پیروی میکند.