PAYESH SALAMAT ASIA – CONFORMITY ASSESSMENT BODY (PSA)

 اصل دوم:عملکرد مسئولانه زیست‌محیطی

کد سند: QMS-PRO-PRIN003
عنوان: ارزیابی انطباق اصل دوم – عملکرد مسئولانه زیست‌محیطی (Environmental Responsibility)
مرجع: ISO/IEC 17065 – ISO 14001 – ISO 22095 – Codex CAC/RCP 1 – WOAH Code 7.4
تاریخ اجرا: ۱۴۰۴/۰۷/۱۳
ویراست: 1.0


1. هدف

تضمین انطباق واحدهای مشمول طرح‌های PSA با الزامات زیست‌محیطی، به‌منظور کاهش اثرات منفی زیست‌محیطی زنجیره تولید، مصرف بهینه منابع طبیعی، پیشگیری از آلودگی و رعایت اصول توسعه پایدار.


2. دامنه کاربرد

این روش برای تمام واحدهای تحت گواهی در زنجیره‌های دام، طیور، شیلات، خوراک دام، فرآوری و توزیع که مشمول ارزیابی بر اساس طرح‌های PSA–Type 5 و PSA–CoC هستند، اعمال می‌شود.


3. تعاریف

  • مسئولیت زیست‌محیطی: تعهد سازمان به پیشگیری از آلودگی، استفاده بهینه از منابع، و حفظ تنوع زیستی.

  • EMP (Environmental Management Plan): طرح مدیریت زیست‌محیطی شامل اهداف، شاخص‌ها، روش‌های کنترل و پایش.

  • EIA (Environmental Impact Assessment): ارزیابی اثرات زیست‌محیطی واحد بر آب، خاک، هوا و سلامت عمومی.

  • Carbon Footprint: مجموع گازهای گلخانه‌ای ناشی از فعالیت واحد.


4. مسئولیت‌ها

ردیف نقش مسئولیت
1 مدیر ارزیابی انطباق PSA تصویب برنامه ممیزی زیست‌محیطی و انتخاب ارزیابان واجد صلاحیت
2 سرممیز زیست‌محیطی هدایت ممیزی میدانی و بررسی مدارک EMP و EIA
3 ارزیاب فنی محیط‌زیست بررسی پایش منابع، پساب، پسماند و مصرف انرژی
4 کمیته تصمیم‌گیری PSA تأیید یا تعلیق گواهی بر اساس نتایج ممیزی
5 واحد فنی واحد تولیدی ارائه مستندات قانونی و اجرای اقدامات اصلاحی

5. مراحل اجرای ارزیابی

5.1 آماده‌سازی

  • تعیین دامنه ارزیابی (تولید، فرآوری، یا توزیع).

  • دریافت مدارک زیست‌محیطی شامل:

    • مجوز سازمان محیط‌زیست (EIA/EMP)

    • نتایج پایش پساب، هوا و پسماند

    • برنامه مصرف آب، برق، سوخت

    • دستورالعمل مدیریت پسماندهای خطرناک

5.2 اجرای ممیزی

  • بازدید میدانی از سایت تولید، بررسی محل‌های تخلیه پساب، نگهداری مواد شیمیایی، و دفع ضایعات.

  • بررسی روش‌های ذخیره و مصرف آب، برق، گاز و مواد اولیه.

  • مصاحبه با مدیر فنی و مسئول محیط‌زیست واحد.

  • بررسی آموزش‌های دوره‌ای پرسنل درباره آلودگی و مدیریت پسماند.

5.3 ثبت شواهد

  • تکمیل فرم PSA–FR–EVID–P2–01 شامل داده‌های EMP و نتایج پایش محیطی.

  • در صورت مشاهده تخلف، ثبت عدم انطباق در PSA–FR–NCR–P2–01 با تعیین سطح (Minor / Major / Critical).

  • درخواست برنامه اقدام اصلاحی (CAPA) با مهلت ۳۰ روز کاری.

5.4 تصمیم‌گیری

  • گزارش نهایی توسط تیم ارزیاب به کمیته تصمیم‌گیری PSA ارسال می‌شود.

  • کمیته با توجه به معیارهای ماده 4.1 ISO 14001، تصمیم به صدور، تعلیق یا رد گواهی می‌گیرد.

  • نتیجه در PSA–FR–DEC–P2–01 ثبت و در پایگاه داده PSA ذخیره می‌شود.


6. شاخص‌های ارزیابی (KPI)

شاخص تعریف هدف آستانه
KPI–P2–01 درصد کاهش مصرف آب و انرژی سالانه بهبود بهره‌وری زیست‌محیطی ≥ 5% کاهش
KPI–P2–02 تعداد تخلفات زیست‌محیطی شناسایی‌شده پیشگیری از آلودگی ≤ 1 مورد در سال
KPI–P2–03 وجود و اجرای EMP معتبر وجود طرح مدیریت محیطی 100% انطباق
KPI–P2–04 میزان بازیافت یا بازاستفاده پسماند کاهش آلودگی و هزینه ≥ 60%

7. پیوست‌ها

  • پیوست A: چک‌لیست ممیزی زیست‌محیطی (PSA–FR–AUD–P2–01)

  • پیوست B: فرم ثبت داده‌های پایش و EMP (PSA–FR–EVID–P2–01)

  • پیوست C: فرم تصمیم‌گیری کمیته (PSA–FR–DEC–P2–01)

  • پیوست D: راهنمای ارزیابی اثرات زیست‌محیطی بر اساس WOAH و Codex


8. مراجع

  • ISO/IEC 17065:2012 – Conformity Assessment

  • ISO 14001:2015 – Environmental Management Systems

  • ISO 22095:2020 – Chain of Custody

  • Codex CAC/RCP 1 – General Principles of Food Hygiene

  • WOAH Code 7.4 – Environmental Sustainability

  • آیین‌نامه‌های سازمان محیط‌زیست جمهوری اسلامی ایران


📌 تهیه و تصویب:

  • تدوین: دکتر علیرضا مسعودنیا  و  مدیر ارزیابی انطباق PSA

  • بازنگری: واحد محیط‌ زیست و کیفیت PSA

  • تصویب: مدیرعامل شرکت پایش سلامت آسیا


پیوست A: چک‌لیست ممیزی زیست‌محیطی (PSA–FR–AUD–P2–01)

بخش 1: مدیریت اثرات زیست‌محیطی

  • □ ارزیابی اثرات زیست‌محیطی (EIA) انجام شده است

  • □ برنامه مدیریت زیست‌محیطی (EMP) تدوین شده است

  • □ سیستم پایش مداوم آلاینده‌ها اجرا می‌شود

  • □ گزارش EIA به مراجع قانونی ارسال شده است

  • □ بودجه EMP تخصیص یافته است

بخش 2: انطباق با استانداردهای WOAH

□ پسماندهای عفونی طبق WOAH مدیریت می‌شوند

□ سیستم تصفیه فاضلاب مطابق WOAH اجرا شده

□ اقدامات حفاظت تنوع زیستی انجام می‌شود

□ ضدعفونی سطوح طبق استاندارد WOAH

□ کنترل آفات بر اساس IPM

بخش 3: کاهش اثرات زیست‌محیطی

□ سیستم صرفه‌جویی آب نصب شده

□ اقدامات بهینه‌سازی انرژی اجرا شده

□ تفکیک و بازیافت پسماند انجام می‌شود

□ کاهش 20% مصرف انرژی

□ آموزش زیست‌محیطی کارکنان


پیوست B: فرم ثبت داده‌های پایش

جدول پایش آلاینده‌ها:

پارامتر | استاندارد WOAH | تاریخ | مقدار | انطباق | اقدام اصلاحی
————-|—————–|———-|———–|———|—————

pH فاضلاب | 6-9 | | | |

BOD (mg/L) | <30 | | | |

COD (mg/L) | <100 | | | |

TSS (mg/L) | <50 | | | |

D.O (mg/L) | >5 | | | |

گزارش اجرای EMP:

اقدام EMP | هدف | شاخص عملکرد | پیشرفت | مسئول
————————|———-|——————|———|——-
نصب تصفیه فاضلاب | 95% | حجم تصفیه شده | % |
بازیافت پسماند | 70% | تناژ بازیافتی | % |
کاهش مصرف آب | 25% | m3 صرفه‌جویی | % |
بهینه‌سازی انرژی | 20% | kWh صرفه‌جویی | % |


پیوست C: فرم تصمیم‌گیری کمیته (PSA-FR-DEC-P2-01)

صورتجلسه کمیته زیست‌محیطی:

شماره جلسه: ____ تاریخ: ________

موضوعات بررسی شده: □ تأیید EIA فاز جدید □ تصویب بودجه تصفیه فاضلاب □ آموزش زیست‌محیطی کارکنان □ ایجاد صندوق حفاظت

تصمیمات: 1. ______________________________ مسئول: _______ مهلت: _______

2. ______________________________ مسئول: _______ مهلت: _______

3. ______________________________ مسئول: _______ مهلت: _______

امضاء اعضا: رئیس کمیته: __________ نماینده محیط زیست: __________ مدیرعامل: __________

تعهدات زیست‌محیطی:

□ کاهش 20% انتشار گازهای گلخانه‌ای

□ صفر پسماند جامد تا 2 سال آینده

□ 100% انطباق با WOAH

□ پایش ماهانه آلاینده‌ها


پیوست D: راهنمای ارزیابی اثرات زیست‌محیطی WOAH

مرحله 1: شناسایی اثرات

☐ آلودگی آب (فاضلاب، نشت شیمیایی)

☐ آلودگی هوا (گازها، ذرات معلق)

☐ پسماند (جامد، مایع، عفونی)

☐ صدا و لرزش (تجهیزات، حمل‌ونقل)

☐ اکوسیستم (تنوع زیستی، خاک)

مرحله 2: ماتریس اثرات

فعالیت | اثر مثبت | اثر منفی | شدت | ماندگاری | برگشت | امتیاز
————|———–|———–|——|———–|——–|——–
دامداری | اشتغال | آلودگی | بالا | بلند | متوسط | -12
تصفیه | – | کاهش آلودگی | – | مثبت | دائمی | +15

مرحله 3: استانداردهای WOAH

پسماند عفونی: ☐ سوزاندن 1200°C یا ☐ اتوکلاو 121°C

ضدعفونی: ☐ فرمالین 2% یا ☐ هیپوکلریت 500 ppm

کنترل آفات: IPM

مرحله 4: برنامه EMP

1️⃣ پایش: ماهانه فاضلاب، هفتگی پسماند

2️⃣ گزارش: فصلی به محیط زیست + WOAH

3️⃣ آموزش: سالانه 8 ساعت

4️⃣ اورژانس: طرح واکنش سریع نشت

مرحله 5: KPI ها

KPI1: 100% انطباق آلاینده‌ها

KPI2: 90% بازیافت پسماند

KPI3: صفر حادثه