✅ روش اجرایی ارزیابی انطباق قطع‌کننده مدار (MCB)
بر اساس استاندارد ملی ISIRI 2611
(معادل IEC 60898-1)
کد مدرک: PSA/CAS/ELECTRICAL/CB-01
شماره ویرایش: 1
تاریخ اجرا: 1404/01/20
تهیه‌کننده: دکتر علیرضا مسعودنیا
1. هدف
ارائه روش رسمی برای ارزیابی انطباق و ایمنی قطع‌کننده‌های مدار مینیاتوری (MCB) مورد استفاده در سامانه‌های توزیع برق با ولتاژ کمتر از 440 ولت، با هدف تأمین حفاظت در برابر اضافه‌بار و اتصال کوتاه در تاسیسات خانگی و مشابه.
2. دامنه کاربرد
این روش شامل MCBهای تک‌پل، دوپل، سه‌پل و چهارپل با جریان نامی تا 125 آمپر و ظرفیت قطع تا 25kA است که برای نصب در تابلوهای برق خانگی، تجاری، یا صنعتی سبک طراحی شده‌اند.
3. مستندات مرجع
| سند | عنوان |
|---|---|
| ISIRI 2611 | قطع‌کننده‌های مدار برای کاربرد خانگی و مشابه |
| IEC 60898-1 | Circuit breakers for overcurrent protection – Part 1 |
| ISO/IEC 17065 / ISO/IEC 17025 | ارزیابی انطباق و صلاحیت آزمایشگاه |
| دستورالعمل LVD 2014/35/EU | برای تجهیزات ولتاژ پایین در صورت صادرات |
| استاندارد ملی ISIRI 11724 | علائم و نشانه‌گذاری تجهیزات برقی |
4. مراحل ارزیابی انطباق
4-1. بررسی مستندات فنی
-
نمودار مدار و نحوه عملکرد مکانیزم قطع
-
مشخصات الکتریکی: جریان نامی (In)، ولتاژ کاری (Ue)، ظرفیت قطع (Icu)
-
نمودارهای زمان–جریان (Time-current characteristics)
-
مواد بدنه، کنتاکت‌ها، بیمتال و فنرها
-
اطلاعات برچسب، منحنی عملکرد (B، C، D)، استاندارد درج‌شده
4-2. نمونه‌برداری
-
نمونه‌گیری از هر مدل یا رنج جریان طبق ISO 2859-1
-
تطبیق مدل، سری ساخت، بدنه و نشان‌گذاری با مستندات سازنده
5. آزمون‌های الزامی مطابق ISIRI 2611 / IEC 60898-1
| آزمون | شرح |
|---|---|
| اندازه‌گیری مقاومت عایق | ≥ 5 MΩ بین کنتاکت‌ها و بدنه |
| تست استقامت دی‌الکتریک | اعمال 2000 ولت AC بین پایانه‌ها به مدت 1 دقیقه |
| آزمون ظرفیت قطع اتصال کوتاه (Icu) | اعمال جریان ضربه‌ای با زمان مشخص |
| تست عملکرد در اضافه‌بار (In × 1.13 و × 1.45) | عدم قطع در 1.13In، قطع در زمان مشخص در 1.45In |
| تست ویژگی قطع سریع (magnetic trip) | قطع سریع در 3–10 برابر جریان نامی |
| آزمون دوام مکانیکی و الکتریکی | حداقل 4000 سیکل کلیدزنی |
| بررسی دمای کنتاکت‌ها | افزایش دمای مجاز < 65K |
| تست نشانه‌گذاری و وضوح اطلاعات روی بدنه | ولتاژ، جریان، منحنی عملکرد، استاندارد، IP |
| بررسی مقاومت در برابر ضربه و حرارت | Glow-wire برای بدنه (850°C) |
6. معیار پذیرش
-
عملکرد صحیح در قطع اضافه‌بار و اتصال کوتاه
-
عدم آسیب مکانیکی یا قفل‌شدگی در عملکرد
-
برچسب‌گذاری کامل و صحیح
-
انطباق کامل با الزامات جدول‌های زمانی و منحنی قطع
-
تطابق عملکرد با منحنی B یا C یا D تعریف‌شده
7. بررسی برچسب‌گذاری
| الزامات | نمونه |
|---|---|
| نام سازنده / برند | مثلاً: MOELLER, ABB, Schneider |
| ولتاژ کاری | 230/400V |
| جریان نامی | 6A – 125A |
| منحنی قطع | B / C / D |
| نماد استاندارد | ISIRI 2611 – IEC 60898 |
| نشانه CE / IP | در صورت نیاز |
8. صدور گواهی انطباق
در صورت موفقیت نمونه در آزمون‌ها، گواهی رسمی انطباق PSA CAS برای مدل صادر و به همراه شماره سری ساخت در پایگاه داده ثبت می‌شود. گواهی به مدت یک سال معتبر است و قابلیت تمدید دارد.
9. پیوست‌ها
📎 پیوست 1 – جدول نتایج آزمون نمونه MCB مدل C32
| آزمون | مقدار | حد مجاز | نتیجه |
|---|---|---|---|
| مقاومت عایق | 5300 MΩ | ≥ 5 MΩ | ✅ |
| استقامت دی‌الکتریک | 2.1 kV | ≥ 2 kV | ✅ |
| قطع در 1.45 In | در 23 ثانیه | ≤ 60 ثانیه | ✅ |
| ظرفیت قطع اتصال کوتاه | 6.5 kA | ≥ 6 kA | ✅ |
📎 پیوست 2 – چک‌لیست فنی
| مورد | وضعیت | توضیح |
|---|---|---|
| نشان‌گذاری کامل است؟ | ✅ | مدل، In، منحنی، ولتاژ |
| بدنه عایق حرارتی دارد؟ | ✅ | تست Glow-wire موفق |
| عملکرد مغناطیسی در 5In؟ | ✅ | قطع در 0.03 ثانیه |
| دوام مکانیکی ≥ 4000 بار | ✅ | تست شده |
📎 پیوست 3 – نمونه گواهی انطباق
CERTIFICATE OF CONFORMITY
Certificate No: PSA-CAS-CB-2025-174
Product: Miniature Circuit Breaker – C Curve
Model: CB-C32
Standard: ISIRI 2611 / IEC 60898-1
Manufacturer: [نام شرکت]
Issued by: Payesh Salamat Asia