دستورالعمل نمونه‌برداری از محصولات نساجی و چرم

کد سند: PSA-INSP-TXT-LEA-001
تاریخ اجرا: ۱۴۰۴/۰۱/۱۵
نسخه: ۱
تهیه‌کننده: دکتر علیرضا مسعودنیا
مرجع: ISO 5084, ISO 2418, ISO 139, ISIRI 21500, ISIRI 3769, ISIRI 5272

۱. هدف

ارائه روشی استاندارد، ایمن و مستند برای نمونه‌برداری از محصولات نساجی و چرم جهت ارزیابی کیفیت، بررسی انطباق با استانداردها و صدور گواهی انطباق یا گزارش بازرسی فنی.

۲. دامنه کاربرد

این دستورالعمل در نمونه‌برداری از انواع محصولات پارچه‌ای، الیاف، نخ، پوشاک، محصولات چرم طبیعی و مصنوعی، کیف، کفش، کمربند و سایر محصولات مرتبط کاربرد دارد.

۳. تعاریف

• پارچه: ساختاری از نخ‌های بافته، بافته نشده یا کش‌باف

• چرم: ماده‌ای حاصل از فرآوری پوست حیوانات

• نمونه نماینده: بخشی از محموله که نمایانگر کیفیت کلی محصول است

• بچ (Batch): مجموعه‌ای از اقلام تولیدشده در شرایط یکنواخت

۴. مراجع استانداردی

• ISO 2418: Leather – Chemical, physical and mechanical tests – Sample preparation

• ISO 5084: Determination of thickness of textiles

• ISO 139: Standard atmospheres for conditioning and testing textiles

• ISIRI 21500: الزامات عمومی برای چرم و مصنوعات چرمی

• ISIRI 3769: روش آزمون جذب آب پارچه

• ISIRI 5272: شناسایی الیاف نساجی

۵. مسئولیت‌ها

۶. تجهیزات مورد نیاز

• قیچی صنعتی، پرفراتور، مارکر

• نایلون مخصوص نمونه‌برداری، پاکت کاغذی ضد رطوبت

• لیبل با کد رهگیری

• فرم‌های PSA-T001، PSA-T002، PSA-T003

• جعبه مقاوم در برابر فشار و رطوبت

۷. روش نمونه‌برداری

۷.۱ پارچه و محصولات نساجی (نخ، پارچه، پوشاک)

• تعداد نمونه: حداقل ۵ عدد از هر مدل، رنگ یا سایز

• مکان برداشت: از ابتدای رول، میانه و انتهای رول یا بسته‌بندی

• اندازه نمونه: حداقل 50 × 50 سانتی‌متر

• شرایط: بدون لک، بدون تا، بدون چروک یا آسیب فیزیکی

• آزمون‌ها: مقاومت کششی، رنگرزی، ثبات رنگ، ضخامت، جذب رطوبت

۷.۲ محصولات چرمی (کفش، کیف، کمربند، قطعات خام)

• حداقل تعداد: ۳ نمونه از هر نوع محصول یا قطعه

• ابعاد نمونه خام چرم: حداقل 30 × 30 سانتی‌متر یا یک بخش کامل از پارت

• مکان برداشت: بخش‌های مختلف پوست: شکم، گردن، پشت

• شرایط نگهداری: عدم مواجهه با نور مستقیم، رطوبت بالا یا تغییر دما

• آزمون‌ها: انعطاف‌پذیری، کشش، جذب آب، مقاومت در برابر سایش، ثبات رنگ

۸. حمل و نگهداری نمونه‌ها

• استفاده از بسته‌بندی مقاوم در برابر رطوبت و آسیب

• درج کد رهگیری و لیبل روی هر بسته

• ثبت اطلاعات در فرم‌های دیجیتال

• تحویل به آزمایشگاه دارای تأییدیه

۹. مستندسازی

• تمام اطلاعات در فرم‌های مخصوص PSA ثبت شده

• نسخه دیجیتال در سامانه تحت پوشش PSA بایگانی می‌شود

۱۰. فرم‌های مربوطه (نسخه متنی قابل استفاده)

🔹 فرم PSA-T001 – ثبت نمونه‌برداری پارچه

🔹 فرم PSA-T002 – ثبت نمونه‌برداری چرم خام

🔹 فرم PSA-T003 – ثبت شرایط ارسال نمونه به آزمایشگاه